Natalie

Natalie Portman kent iedereen die een beetje filmliefhebber is als een lief en hardwerkend Hollywood filmsterretje. Sinds de film Closer ben ook ik een fan van haar en bezoek trouw elke film waarin zij een rol heeft. Haar spel wordt in elke film beter en ooit schreef ik op dit blog dat het gewoon wachten is op de eerste grote rol die haar een Oscar gaat opleveren. Met haar Oscar-nominatie voor haar rol in Black Swan (die deze week uitkomt) lijkt ze hard op weg dit eind februari te realiseren.

In Black Swan zitten echter een paar nogal heftige scènes die niet bepaald stroken met het brave imago van Natalie. Blijkbaar wil ze zelf ook dolgraag van dit meisjes-imago af, getuige onderstaande clip die ik tegenkwam op You Tube.

Des Hommes et Des Dieux ***

In Frankrijk is dit klooster-drama uitgegroeid tot de Arthouse hit van 2010 en ook in de Nederlandse filmhuizen begint het aardig die kant op te gaan. Vreemd eigenlijk dit succes op het moment dat het ene na het andere schandaal over door priesters misbruikte kinderen naar buiten komt. De Katholieke kerk zal er niet rauwig om zijn; zij kunnen de acht in-en-in goede monniken uit de film ongetwijfeld goed gebruiken als rolmodellen in hun pogingen het vermorzelde priesterimago weer een beetje op te vijzelen.

Des Hommes et Des Dieux gaat over een groep (Christelijke) Franse monniken die een klooster bewonen in het Algarijnse Atlasgebergte. De monniken leven, werken en bidden daar al decennia lang temidden van de lokale moslimgemeenschap. De beide geloven zitten elkaar niet in de weg, sterker nog; ze leven in harmonie naast en met elkaar. De monniken helpen de ongeletterde bewoners van het dorp bij het invullen van lastige formulieren, geven vaderlijke adviezen, de kloosterarts speelt tevens rol van dorpsdokter en ze delen schoenen uit aan de kinderen. Dit alles zonder enige intentie of aandrang de moslim van hun geloof af te brengen. De moslims op hun beurt zijn niet te beroerd de monniken uit te nodigen deel te nemen aan de dorpsactiviteiten als er een vrolijk besnijdingsfeest gevierd wordt.

De situatie verandert als blijkt dat religieuze fundementalisten de streek onveilig maken. Wanneer er een aantal Kroatische bouwakkers door de terroristen wordt vermoord krijgen de monniken het advies hun klooster te verlaten. Ook al smeekt de Algerijnse gouverneur de monniken terug te keren naar Frankrijk, de abt blijft bij zijn standpunt het klooster niet te verlaten: "Een goede herder verlaat zijn kudde niet bij het naderen van de wolf", is zijn heldere motivatie. Hiermee beginnen ook de dilemma's; niet alle monniken zijn het eens met de abt. Blijven om afgeslacht te worden lijkt zinloos maar weggaan staat voor de monniken gelijk aan het verlaten van God.

Regisseur Xavier Beauvois neemt uitgebreid de tijd om het rustige, harmonieuze leven van de monniken in beeld te brengen. Sommige momenten iets te uitgebreid naar mijn smaak maar op deze manier leer je de acht monniken en hun manier van leven wel goed kennen. Als de monniken besluiten te blijven en het leger gaat zich er ook mee bemoeien voel je de druk toenemen en de sfeer beklemmender worden. Door geen partij te kiezen maken de monniken zich uiteindelijk verdacht bij alle partijen. Dat het verhaal niet goed afloopt is geen verrassing en dat het gebaseerd is op waargebeurde feiten maakt het des te indringender. Voor mij was het tempo iets te traag en had het verhaal best wat meer vaart mogen hebben maar de scène waarin de monniken in hun Laatste Avondmaal op muziek uit het Zwanenmeer twee flessen wijn opentrekken en hun soberheid voor één keer overboord zetten maakte veel goed. Des Hommes et Des Dieux wordt de Franse inzending voor de Oscars 2011. (Trailer)

The way Back **

Peter Weir is een boeiende regisseur omdat hij voor zijn films (die totaal verschillend zijn) telkens dezelfde thematiek gebruikt. Steevast verfilmd hij een verhaal over een groep mensen die in een (al dan niet vrijwillig gekozen) geïsoleerde omgeving gedwongen zijn samen te werken of te overleven. Door tegenstrijdige karakters, verschillende achtergronden en moeilijke omstandigheden ontaardt de menselijke interactie hierdoor al snel in een snelkookpan van emoties. Witness, The Truman Show en Master and Commander zijn zijn bekendste films waarin dit thema sterk aanwezig is. Het is dan ook  niet verwonderlijk dat Peter Weir het verhaal van The Way Back koos voor zijn laatste film.

The Way Back is het (waargebeurde) verhaal over een aantal gevangen in een strafkamp in Siberië tijdens de tweede wereldoorlog. Nu weten we allemaal dat Siberische strafkampen (voornamelijk bevolkt door politieke gevangen en zware criminelen) geen pretparken waren. Niet alleen de bewakers en de zware dwangarbeid maakten het leven daar tot een hel maar ook de gevangen zelf die met geweld een waar schrikbewind over hun medegevangen uitoefenen. De Poolse politiek gevangene Janusz beseft al snel na aankomst dat hij de 10 jaar waartoe hij veroordeeld is nooit zal overleven en hij besluit dat ontsnappen de enige mogelijkheid is tot overleven. Samen met vijf andere gevangen onder wie een Russische gangster (Colin Farrell) en een van sabotage beschuldigde Amerikaan (Ed Harris) lukt het te ontsnappen en begint hun lange tocht naar de vrijheid. Want één ding is al snel duidelijk; de echte gevangenis was niet het strafkamp maar de onmetelijke en keiharde natuur om hun heen vormt de grootste barrière tot hun vrijheid. Het plan is door de Siberische bossen via het Baikalmeer naar Mongolië te lopen. Als blijkt dat ook Mongolië communistisch is besluit men door te lopen. Dwars door de Gobi woestijn over de Himalaya's naar India.

Hiermee begint het lange verhaal over hun overlevingstocht. De beelden van de rauwe en uitgestrekte natuur met de nietige poppetjes die zich er doorheen trachten te worstelen zijn indrukwekkend. Toch verliest de film aan kracht op het moment dat ze aan hun lange tocht beginnen. Vanaf dat moment is het eigenlijk steeds meer van hetzelfde. Bovendien leer je de karakters op de één of andere manier nergens echt kennen. Gelukkig sluit zich ergens in de Siberische bossen een Pools meisje (Saoirse Ronan; oa Atonement) bij de groep aan. Zij krijgt de mannen nog enigszins aan het praten waardoor er wat verdieping ontstaat. Het meest opvallend was echter dat tegen de tijd dat ze het Himalaya Gebergte bereiken het budget voor de film blijkbaar op was. Dit naar mijn mening moeilijkste en zwaarste onderdeel van de gehele reis is in de film niet meer dan een frisse bergwandeling.

Het geheel voelt als een gemiste kans. Het overleven gaat soms net iets te gemakkelijk en de tocht door de woestijn duurt te lang. Sterke punten zijn de mooie opnames, Colin Farrell als criminele Rus met indrukwekkende tatoeages en mooi accent en Saoirse Roan die weer eens aantoont dat ze kan acteren. (Trailer)

De Eenzaamheid van de Priemgetallen ***

Tja een film met zo'n titel; dan ben ik meteen nieuwsgierig. Tijdens mijn vroegere wiskundelessen intrigeerde priemgetallen al mateloos. De artikeltjes die ik las over de zoektocht naar het grootste priemgetal en het feit dat ze een cruciale rol spelen in het coderen van berichten wakkerde de mystiek omtrent deze bijzondere getallen alleen maar aan. De schrijver van het boek La solitudine dei numeri primi moet net zoiets gevoeld hebben toen hij aan zijn Italiaanse succesroman begon. Het boek heb ik (nog) niet gelezen zodat een vergelijking tussen film en boek zich gelukkig niet laat opdringen.

Het verhaal gaat over twee levens; dat van Mattia en Alice. Beiden zijn al vanaf hun jeugd buitenbeentjes, kinderen die anders zijn dan de anderen. Mattia is de helft van een tweeling. Hij is hyperintelligent, zijn zusje Michaela zwak begaafd. Alice sleept met haar been door een ski-ongeluk uit haar jeugd. Op de middelbare school kruisen de levens van Mattia en Alice elkaar en ze voelen zich onmiddellijk met elkaar verbonden. Er ontstaat een merkwaardige vriendschap en ook al voelen ze zich tot elkaar aangetrokken, geen van beiden is in staat echt contact te maken.

De Eenzaamheid van de Priemgetallen opent met een scène van een school-toneelstuk. De kinderen met eng geschminkte gezichten en gehuld in bizarre kostuums gaan helemaal in hun rol op. Het gaat er bloederig aan toe tot één van hen het niet meer aankan en het op een snerpend gillen zet. Mattia probeert op het toneel zijn gillende zusje te kalmeren terwijl het (volwassen) publiek zwijgzaam blijft toekijken... Ik vond het een verpletterende openingsscène. Zo zitten er nog een aantal prachtige vervreemdende scènes in de film maar door de vele tijdsprongen is de verhaallijn soms moeilijk te volgen. Lange tijd blijft het onduidelijk wat deze twee mensen mankeert. Waarom snijdt Mattia zichzelf en hongert Alice zich uit?

Als uiteindelijk de jeugdtrauma's en geheimen verteld zijn wordt de rest van de film bijzaak. Het laatste half uur dooft daardoor het verhaal als een nachtkaars uit. Filmmaker Saverio Costanzo heeft meer aandacht aan de vorm en de beelden geschonken dan aan het verhaal. Ik vond het een boeiende film om het jaar mee te beginnen, maar wel een film voor de liefhebber.

Voor een korte opfris-cursus met betrekking tot priemgetallen klik hier, voor de trailer klik je hier.

Happy New Year

Bruisyard Hall

Het mag dan misschien een beetje laat zijn maar we zijn toch echt in stijl het nieuwe jaar begonnen. In een verlaten landhuis genaamd Bruisyard Hall ergens op het platteland van Engeland samen met negentien personen, één gammele afwasmachine, een pool biljart, leeskamer met fireplace, lekker eten, ons eigen bonfire en voldoende champagne, port en vuurwerk. Pubs en kastelen op 20 minuten rij-afstand.

Einde Jaar

Tja dan zijn we al weer aan het einde van dit jaar gekomen. Voor mij het jaar van WikiLeaks, een mislukt WK-voetbal en Sven Kramer die in de verkeerde baan stapt. Damschreeuwer vind is het mooiste woord van 2010 en het leverde bovendien het beste TV-moment van het jaar, hoewel; Oh Oh Cherso mocht er ook zijn. Verder was Joran onze beste buitenland promotor, Onweer Online de beste internetsite, de dood en begrafenis van Harry Mulish indrukwekkend en de gebeurtenissen op Het Hofnarretje weerzinwekkend.

Oudejaarsdag; tijd voor bezinning, reflectie en vooral... lijstjes. Nu hou ik wel van lijstjes en overzichten want die geven nog een beetje structuur en houden de boel vooral overzichtelijk; tenminste voor mij dan. Maar om daar nu weer een top-10 of andere rangorde in aan te brengen is onbegonnen werk. Ik hou het gewoon bij films en dan vooral bij degene die er voor mij uitsprongen. Allereerst de cijfers: met 67 bezochte bioscoopfilms was 2010 een van de betere filmjaren maar toch zijn er ook dit jaar weer heel veel films die ik niet gezien heb maar wel had willen zien.

Beste films:
Un Prohète:
Rauw realistisch gevangenisdrama dat je twee uur lang op het puntje van je stoel doet zitten. Bovendien buitengewoon goed geacteerd.

El Secreto de sus Ojos:
Verrassing uit Argentinië. Spannende thriller met mooie opnames en prettig gedoseerde humor.

Balibo:
Waargebeurd verhaal over vijf verdwenen journalisten in het Indonesie van de jaren 60 dat het verdient verteld te worden. Prima verfilmd.

The Social Network:
David Fincher in topvorm. Voor mij dé film van 2010 omdat het een prima beeld geeft van de impact dat internet op ons dagelijks leven heeft. Mooie opnames, heftige muziek, intelligente montage en met afstand de mooiste Trailer van het jaar. Bij wijze van uitzondering:

Loft **

Afgelopen zomer ontving ik een brief met daarin de aankondiging dat geplande filmopnames de komende dagen voor enige overlast zouden kunnen zorgen. Nou dat hebben we geweten. Voor de filmopnamen bleek het namelijk nodig om gedurende vijf nachten het gebouw bij mij aan de overkant uit te lichten met als gevolg dat er zich iedere nacht een soort diaprojectie met schimmenspel op mijn slaapkamermuur afspeelde.

Afgelopen week zag ik het eindresultaat en alle doorstane ellende bleek de moeite waard. De trendy ingerichte loft in de film Loft bleek namelijk gesitueerd in het gebouw tegenover dat van mij en dat maakte de film bij de openingsscène direct interessant. Loft is een film met mooi camerawerk, geschoten op goed herkenbare Amsterdamse locaties. De loft zelf is op locatie gebouwd en ziet eruit zoals je van een loft verwacht: één grote hoge (industriële) ruimte, strak en trendy ingericht met veel glas en hoge ramen. Het verhaal is snel verteld. Vijf vrienden delen samen een (geheime) loft. Deze dient als luxe ruimte voor hun slippertjes met andere vrouwen. Een prima regeling totdat er op een morgen een naakte dode vrouw, badend in bloed en met handboeien aan het bed vastgeketend in de loft blijkt te liggen. In paniek komen de vrienden bij elkaar en dan komen de vragen. Geen van hen weet wie de vrouw is en hoe ze terecht gekomen is in de loft waarvan alleen zij de sleutel bezitten. Al gauw beginnen de vrienden elkaar te wantrouwen en blijkt dat ze veel minder van elkaar weten dan aanvankelijk gedacht.

Loft is een remake van het Belgische origineel uit 2008. Het origineel heb ik niet gezien dus een vergelijking kan ik niet maken. De Nederlandse versie zit verhaaltechnisch goed in elkaar maar de vele plotwendingen maken het een vermoeiende zit. Er is niks mis met films die je op het verkeerde been willen zetten maar overdaad schaadt en hierdoor komt de uiteindelijke ontknoping behoorlijk gekunsteld over. Bovendien wordt er door sommigen erg slecht geacteerd waardoor de karakters nauwelijks tot leven komen. Als ik Jeroen van Koningsbruggen was zou ik lekker de grappige Lama blijven uithangen. (Trailer)

X-Mas

• Ik voel mij als een kerstboom zonder piek.
• Merry X-Mas Darling, wherever you are.
• Flappie was van mij.
• Please come home for X-Mas.
• Driving home for X-Mas.
• I guess I was a sholder to cry on.

Zomaar een greep uit de Skyradio kerstterreur. Hopelijk vergaat het U beter. Hoe dan ook, zet hem op:

Vrolijk kerstfeest allemaal!!!!!!

You will meet a Tall Dark Stranger ***

Woody Allen blijft een productief baasje. Al sinds 1970 levert hij ieder jaar een film af. Snel geteld heeft hij sinds 1971 maar liefst 41 films op zijn naam staan waarvan hij voor de meeste ook nog het verhaal geschreven heeft. Volgens eigen zeggen is het regisseren van films voor een neurotisch, klein en lelijk mannetje de enige manier om met mooie vrouwen in contact te komen. Mij lijkt dat een uitstekende motivatie om zo gedreven te werk te gaan en dat is dan ook terug te vinden in zijn nieuwste film. In You will meet a Tall Dark Stranger is het vrouwelijk schoon weer uitermate aangenaam vertegenwoordigd.

De laatste jaren houdt Allen vast aan een beproeft recept. Zijn laatste zes films spelen allemaal in Europese steden en hebben meer het karakter van vrolijke stadse relatie problematiek dan de heftige en neurotische echtscheidings drama's uit zijn vroegere werk. Dat het oeuvre wat sleetse trekken begint te vertonen stoort me nauwelijks; ik hou nu eenmaal van die typische Woody Allen typetjes, onvoorspelbare verhaallijnen en de immer aanwezige voice-over die de boel humoristisch samenvat.

De mooie buurvrouw

You will meet a Tall Dark Stranger speelt in Londen en gaat over drie stellen die ondanks hun verschil in leeftijd allemaal dezelfde problemen hebben: ze zijn niet gelukkig in hun huidige situatie. Het huwelijk van de in een midlife crises verkerende schrijver Roy (Josh Brolin) zit diep in de problemen. Zijn schoonmoeder bezoekt zeer frequent een waarzegster en doet daar bijna dagelijks verslag van bij haar dochter Sally (Naomie Watts). De moeder zelf is door haar man Alfie (Anthony Hopkins) verlaten voor een heel jonge vriendin/prostituee. Alfie probeert krampachtig met fitness en viagra te leven als een jonge God. Roy wordt verliefd en krijgt een verhouding met zijn (mooie) buurvrouw terwijl zijn vrouw Sally in het geheim verliefd is op haar baas (Antonio Banderas).

Kortom; alle elementen zijn aanwezig om er een goed verhaal van te maken. Toch kabbelt de film een beetje voort zonder echt richting te kiezen. Als Allen al iets met deze film wil zeggen is het: beter  gelukkig te zijn met dat wat je hebt dan met dat wat je verlangt. Een beetje stichtelijk boodschap maar zo vlak voor de kerstdagen moet dit kunnnen. Wel zitten er twee erg leuke en tegelijkertijd smerige wendingen in de film waarbij schrijver Roy volkomen verstrikt raakt in zijn eigen leugens en zodoende flink meewerkt aan zijn eigen ondergang. Ik heb me prima vermaakt met deze wrange relatie komedie. (Trailer)

Catfish **

Op internet en vooral in Amerika is het inmiddels een behoorlijke hype. Niet eens zo zeer de film zelf maar meer de vraag: "Is het echt of is het allemaal bedacht?" Catfish is een film in de stijl van The Blair Witch Project. Twee broers van in de twintig filmen doorlopend al hun dagelijkse bezigheden. Op zich niet eens zo heel bijzonder. Tot het moment dat de gebeurtenissen in hun leven een onverwachte wending nemen en hun home-movie achtige filmpjes ineens het karakter krijgen van een spannende documentaire.

Een 24-jarige fotograaf uit New York is actief op Facebook en op een dag krijgt hij het verzoek van een acht-jarig meisje (Abby) uit Michigan of zij één van zijn foto's mag naschilderen. Een paar dagen later ontvangt de fotograaf (Nev) tot zij verbazing over de post een artistiek geschilderde impressie van zijn foto. Hij begint een Facebook contact en virtuele vriendschap met de familie van Abby. Wanneer Nev een Cyber-romance begint met de knappe 19-jarige zus van Abby beginnen de zaken pas echt interessant te worden. Nev wordt tot over zijn oren verliefd op zijn virtuele vriendin en er volgt intensief contact via mail, sms en zelfs telefoon. Totdat de broers ontdekken dat een aantal feitelijke zaken niet blijken te kloppen. De interesse wordt hierdoor alleen maar groter en de broers zetten het contact stevig door. Als ze voor hun bedrijf in de buurt van Michigan moeten zijn besluiten ze tot een onaangekondigd bezoek aan de knappe virtuele vriendin en haar familie. Ik verraad echt niet teveel als bij aankomst blijkt dat de zaken toch behoorlijk anders blijken te liggen dan op Faceboek voorgesteld.

Het is geen nieuws dat op sociale media als Facebook iedereen probeert zijn openbare profiel zo goed mogelijk voor de dag te laten komen en dat de zaken vaak net iets mooier worden voorgesteld dan ze in de dagelijkse werkelijkheid zijn. Catfish laat echter ook een verborgen kant zien van de sociale netwerken. Voor sommige mensen is Facebook een poort naar een andere identiteit en een virtuele ontsnapping aan een uitzichtloos bestaan. De uiteindelijke onthullingen van Nev zijn even schokkend als triest.

Doordat Catfish helemaal in het Nu gefilmd ben je als het ware getuige van de ontwikkelingen. Niks geen flash-backs of voice-overs die het verhaal duidelijk moeten maken. Hoewel de trailer anders doet geloven is Catfish geen Blair Witch Project-achtig horror verhaal. Of Catfish nu waargebeurd en "live" gefilmd is of niet, de manier van filmen geeft een prettige spanning aan het verhaal.

Brussel

Echt relaxed plassen was het niet met zulke belangstellende meekijkers vlak boven je maar origineel is het wel. Bovenstaande foto maakte ik in een Grand Café op de Grote Markt in Brussel. We waren daar het afgelopen weekend om kerstinkopen te doen. Met een overdonderend aanbod van (chocolade)winkels, kroegjes, stalletjes, restaurants en musea is er van daadwerkelijk inkopen niet veel terecht gekomen.

Zoals ik van de Belgen gewend ben was bijna de hele stad en met name de Grote Markt al helemaal in kerstsfeer met een overdaad aan lichtjes en je struikelde bijna over de vele uit de kluiten gewassen kerstbomen. De sneeuw maakte het beeld compleet alleen was het zo verschrikkelijk koud dat glühwein een eerste levensbehoefte werd. Gelukkig was die in de vele stalletjes op straat ruim voorradig. Met het kerstgevoel zat het na afloop wel goed. Hé kijk nou; Sinterklaas was nog niet weg of daar heb je de kerstman al...

De Eetclub *

Normaal gesproken duren mijn conversaties met mensen die me na een film vertellen dat ze het boek toch beter vonden nooit erg lang. Daar begin ik echt niet aan omdat films en boeken nu eenmaal twee totaal verschillende kunstvormen zijn die zich nauwelijks met elkaar laten vergelijken. Toch ontkom ik er in het geval van De Eetclub niet aan er zelf over te beginnen. Dat de boeken van Saskia Noort ongekend succesvol en buitengewoon spannend zijn hoef ik hier niet te gaan uitleggen maar of deze literaire thrillers zich ook lenen voor een goede verfilmingen vraag ik me na het zien van De Eetclub ernstig af.

De Eetclub gaat over een groepje jonge en vooral welgestelde vrouwen die zich ergens in Het Gooi voornamelijk vermaken met wijndrinken, sociale ontmoetingen en het koken van zelfbedachte gerechtjes in hun besloten eetclubje. Het eetclubje blijkt echter een spin-off van de vriendenclub die de echtgenoten van de vrouwen al jaren met elkaar vormen. Nieuwkomer Karen (Bracha van Doesburgh) en haar man worden in de vriendenclub opgenomen en dat lijkt een positieve aanwinst voor het clubje interessante en succesvolle mensen. Maar zoals dat vaak gaat met buitenstaanders in een hecht gezelschap worden ook hier de verhoudingen en interne codes door de komst van de buitenstaander op scherp gezet. Karen op haar beurt ontdekt al snel dat de relaties binnen de club helemaal niet zo vrijblijvend zijn en dat ieder lid van de club een reden, geheim of belang bij de club heeft. Als de eerste dode (in de vorm van een onwaarschijnlijke zelfmoord) valt begint Karen ernstig te twijfelen aan de motieven van de club en begint te onderzoeken wat er voor haar verborgen wordt gehouden.

Het probleem met de verfilming is de vele personages die een rol spelen terwijl er nauwelijks tijd is deze aan de kijker voor te stellen. Vijf stellen waarvan er sommigen ook nog eens een on-officiële relatie (om het eens netjes te zeggen) met elkaar onderhouden levert al snel een wirwar aan namen op. De vraag die mij gedurende de hele film het meest bezig hield was: "Wie is Babette? Wie is Patricia? Wie is Evert?" In het boek zal dit ongetwijfeld prima werken omdat er daar genoeg ruimte is de personages op een fatsoenlijke manier aan de lezer voor te stellen en duidelijk te maken wat zijn of haar positie binnen de groep is maar in de film ben je als onvoorbereide kijker al snel het spoor bijster. Daarnaast zijn de ontwikkelingen niet altijd even logisch en de uiteindelijke ontknoping voelde eerder als een opluchting dan als een verrassing.

Het positieve aan De eetclub is het camerawerk en de goed gekozen locaties. Er zitten prachtige opnames tussen waarbij origineel gebruik wordt gemaakt van spiegeling en reflectie. Helaas was dit nauwelijks voldoende om de film naar een hoger plan te tillen. (Trailer)

Copacabana **

Copacabana is een echte Moeder-Dochter film. Dit drong pas tot me door toen ik bij binnenkomst merkte dat ik de enige(!) man in de redelijk gevulde bioscoopzaal bleek te zijn. Ik had gerekend op een tragi-komedie in de sfeer van Aanrijding in Moscou of desnoods iets in de trant van De Helaasheid der Dingen maar nee hoor... een ordinaire Moeder-Dochter film was het en dat bleef het tot de eindtitels over het beeld rolden.

Isabelle Huppert speelt de joviale, levendige maar vooral schaamteloze Babou. Haar dochter (gespeeld door Lolita Chammah; ook in het echt haar dochter) schaamt zich zo erg voor haar extraverte jaren-sixties moeder dat ze haar niet eens op haar eigen aanstaande bruiloft wil hebben. Dit zet de verhouding tussen moeder en dochter ernstig onder druk. Van schrik en in een poging enig respect af te dwingen gaat moeder Babou op zoek naar een echte baan. Voor ze er zelf erg in heeft staat ze Timesharing appartementen te verkopen in een troosteloos en winters Oostende. Aanvankelijk gaat dat haar goed af en heeft ze een kans nu eindelijk eens echt carrière te maken. Maar bij een ongeleid projectiel als Babou duurt het ook hier niet lang voordat het weer mis gaat.

Bij mij werkte de hyperactieve Babou al snel op mijn zenuwen maar door de rest van de zaal werd intens meegeleefd, meegelachen en mee-geontroerd met de telkens weer de aandacht op zichzelf vestigende Babou. Blijkbaar verplaatst het vrouwelijk deel van bioscoopbezoekend Nederland zich moeiteloos in de in minirok en legging rondspringende Babou terwijl ik nauwelijks aansluiting kon vinden bij deze rusteloze en immer naar vrijheid en plezier zoekende vijftiger.

Het was leuk om flarden van het afgebladderde Oostende te herkennen van mijn eigen vroegere bezoekjes en Babou mocht dan als karakter irriteren; Isabelle Huppert's acteerprestatie is er niet minder om. Copacabana komt op mij over als een prima film voor twee vriendinnen die nodig weer eens samen iets moeten gaan doen. Ongetwijfeld krijgt ze in de Viva een prima recensie. (Trailer)

Winter's Bone ***

Met de ijzige temperaturen van afgelopen weekend leek een film met de titel Winter's Bone helemaal op zijn plaats. Hoewel er in de hele film geen sneeuwvlok te zien is vormt het ruige en desolate landschap van het Ozark-gebergte in Missouri een prima decor om het winters gevoel ook in de warme donkerte van de bioscoop vast te houden. Midden in de bossen en ver van de bewoonde wereld leeft de lokale bevolking aldaar al generaties lang als Hilbillies, in hun onderhoud voorziend door middel van de jacht en allerlei clandestiene zaakjes.

In deze verlaten omgeving woont de 17-jarige Ree. Omdat haar moeder nogal apathisch en hulpbehoevend is heeft zij de zorg voor haar jongere broertje en zusje op zich genomen. Haar vader is een tijd geleden al van het toneel verdwenen maar dit kan Ree weinig schelen; hij was toch al zelden thuis. Het broze evenwicht wordt ruw verstoord als de plaatselijke sheriff langskomt met de mededeling dat haar vader is veroordeeld vanwege de productie van chrystal meth (een soort goedkope cocaïne). Om zijn borg te betalen heeft hij hun huis als onderpand gegeven en sindsdien is hij spoorloos verdwenen. Als hij zich niet binnen een week bij de politie meldt wordt Ree en haar familie het huis uitgezet.

Gelukkig stap regisseuse Debra Granik op dat moment niet in de valkuil zich te gaan richten op sociale ellende, onrecht en diep menselijk drama. Dochter Ree neemt geen slachtofferrol op zich maar gaat heel pro-actief op zoek naar haar vader. Hiermee begint een soort road trip waarbij de lokale bewoners als een rariteitenkabinet aan de kijker voorbij trekken. In een geïsoleerde omgeving als het Ozark-gebergte blijken de meeste bewoners (verre) familie van elkaar. Dit vormt echter geen garantie voor een warm welkom. Integendeel; familie of geen familie, bezoekers die vragen stellen worden niet op prijs gesteld zo ondervindt de doortastende Ree (indrukwekkend gespeeld door Jennifer Lawrence). Mijn God, wat een vreemde en lelijke mensen wonen daar. In een verlaten gebied als Missouri blijken de omgangsvormen gebaseerd op eigen wetten en codes en leven de bewoners als outlaws met drank en wat muziek als enig vermaak. De vrouwen zijn met hun diep gegroefde gezichten in de meeste gevallen nog enger dan de mannen. Dochter Ree weet zich aardig staande te houden en ook al loopt het na het uitvoeren van een vies klusje voor Ree en haar familie allemaal goed af, je houdt niet echt een happy gevoel over aan deze film. Daarvoor is de uitzichtloosheid, armoede en rotzooi waarin mensen als Ree moeten zien te overleven te groot.

Winter's Bone is een mooi weergegeven duister misdaaddrama over een groep aan de rand van de Amerikaanse samenleving. (Trailer)

Sint **

Terwijl heel kunstminnend Amsterdam de longen uit het lijf stond te schreeuwen op het Leidseplein leverden wij tenminste een echte bijdrage aan de Nederlandse cultuur; wij zaten in de bioscoop met op het scherm Sint. Na alle perikelen om de controversiële filmposter (lees: de beste filmpromotie-campagne in jaren) was Sint natuurlijk verplichte kost. Het idee om de goedheiligman en het heerlijk avondje te veranderen in een horror scenario is eigenlijk behoorlijk geniaal. Hoewel, ik vond het als kind eigenlijk al een vreemde man. Dat geheimzinnige gedoe met Zwarte Pieten (die je nooit zag) in de schoorsteen en als je niet oppaste werd je zomaar in een zak gestopt en verdween je voorgoed. Dat laatste werd dan wel verteld maar in mijn omgeving verdween er nooit iemand daadwerkelijk waardoor het er allemaal niet echt geloofwaardiger op werd.

In de film Sint gaat het er heel wat daadkrachtiger aan toe. Sint Niklas is een in zonde vervallen bischop die in de middeleeuwen moordend en plunderend met zijn bende door de dorpjes trekt. Als hij door opstandige dorpsbewoners in brand wordt gestoken zweert hij wraak. Sindsdien herrijst deze slecht-heiligman iedere keer als volle maan op 5 december valt om wraak te komen nemen. Voor het laatst was dit in 1968 toen Niklas een heel gezin uitmoordde. Als Dick Maas zich had gebaseerd op de Cyclus van Menton zou Niklas zich iedere 19 jaar moet manifesteren. In de film wordt echter (zonder verdere motivatie) gesproken over een periode van 32 jaar. De film begint met twee aardige scènes uit de middeleeuwen en de jaren 60 maar dan hebben we het ook wel gehad. Als we overgaan naar de huidige tijd vervalt het verhaal al snel in banale humor met een vreemd plot en slecht acteerwerk. De tekstloze Sint (Huub Stapel) acteert prima maar de politieagenten lijken hun teksten letterlijk op te lezen. Hoofden rollen als pepernoten door de sneeuw, Niklas gaat in vol galop over de daken en meer dan voldoende schrikmomenten maken het uiteindelijk wel een leuke horrorfilm.

Dit jaar hoeven we niet te vrezen voor de agressieve Niklas want met nieuwe maan precies op 5 december zal het pikdonker zijn op de daken. De laatste volle maan op 5 december was in 2006.

Congo

Eergisteren werd de AKO literatuurprijs 2010 toegekend aan het boek Congo; een geschiedenis van de Belgische schrijver David van Reybrouck. Volgens de jury is Congo een knap gecomponeerd verhaal over slavernij en kolonialisme, veerkracht en overleven. Een meeslepend geschiedeniswerk van een historicus én romancier.

Vóór de bekendmaking van de winnaar was ik aan het boek begonnen en inmiddels ben ik ruim over de helft van deze meer dan 500 bladzijden tellende krachttoer. Het enige dat ik over het boek kan zeggen is dat ik helemaal met de jury eens ben. Het boek leest als een roman omdat van Reybrouck de geschiedenis van het immense land grotendeels vertelt door de ogen van "gewone" mensen en persoonlijke observaties afgewisseld met prachtige literaire beschrijvingen van de schoonheid en ruigheid van deze voormalig Belgische kolonie. Als je nog een (kerst)cadeautje zoekt voor die broer/zus/vriend(in)/vader/moeder met iets meer intelligentie dan de gemiddelde SBS-6 kijker dan is dit je kans. De ontvanger zal je dankbaar zijn.

Alleen nog te verkrijgen als "Kuifje in Afrika"

Het Einde van het Einde

Vandaag fietste ik zonder vooropgezet plan bij het Leidseplein zomaar de begrafenisstoet van Harry Mulish tegemoet. In de Stadsschouwburg was zojuist de begrafenisplechtigheid met de proporties van een dramatisch theaterstuk tot een goed einde gebracht. "Het is moeilijk stralen naast iemand die zoveel licht geeft" had zijn dochter Anna daarbinnen heel liefdevol gesproken.

En ik; ik stond buiten en kon de kist voorafgegaan door muzikanten die in witte pakken Jiddische muziek speelden bijna aanraken. Met mijn mobiele telefoon maakte ik de opname van mijn leven; eerst kwamen de muzikanten voorbij, toen de kist en via de stoet met dochters Anna en Frieda, vrienden, BN'ers én burgemeester zoemde ik langzaam uit naar het levensgrote portret van Mulish dat voor de gelegenheid boven de Stadsschouwburg was gehangen. Helaas had ik in mijn onkunde niet goed op het knopje "play" gedrukt waardoor ik pas echt  begon te filmen toen ik de opname wilde stoppen met als resultaat 3 seconden tramrails met wat wegstervende muziek op de achtergrond.

The Social Network ****

Hoe is het mogelijk dat iemand die uitstekende films als Se7en, Zodiac en mijn All time Favourite Fight Club op zijn naam heeft staan vorig jaar ineens met een rariteitenkabinet als The Curious Case of Benjamin Button op de proppen komt? Het zal waarschijnlijk met (veel) geld te maken hebben. Gelukkig bleek de misstap eenmalig want na het zien van The Social Network kan ik alleen maar concluderen dat regisseur David Fincher zijn oude vorm hervonden heeft. De film vertelt het succesverhaal achter de sociale netwerksite Facebook. Opgericht in 2004 door computer-nerd en Wizz Kid Mark Zuckerberg met als doel zijn mede studenten op Harvard met elkaar in contact te laten komen. De site is met inmiddels meer dan 500 miljoen wereldwijde gebruikers uitgegroeid tot een van de grootste internet successen ooit en Mark Zuckerberg mag zich de jongste Selfmade Miljardair (goed voor $ 6,5 mld) aller tijden noemen.

Tot zover het succesverhaal dat filmtechnisch nauwelijks interessant genoeg lijkt om er een boeiende film over te maken. Dit wordt in The Social Network echter opgelost door het verhaal vanuit de juridische invalshoek over de strijd om de eigendomsrechten van Faceboek te vertellen. Hierdoor ontstaat een raamvertelling van waaruit voortdurend heen en weer wordt gezapt tussen heden en verleden; tussen de zittingszaal vol peperdure advocaten en het studentenleven op Harvard waar het idee en de ontwikkeling van Facebook gestalte kreeg. De snelle montage die wordt afgewisseld door een spervuur van scherpe dialogen zorgen ervoor dat de film de volle twee uur blijft boeien en Fincher zou Fincher niet zijn als dit niet met mooie opnames en snoeiharde muziek werd ondersteund.

Met zijn scheelachtige blik zet Jesse Eisenberg een overtuigende Mark Zuckerberg neer; hyperintelligent en ambitieus maar nauwelijks in staat tot communiceren, laat staan succes te boeken bij de meisjes. Ondanks zijn analytische manier van denken (of misschien juist wel daardoor) doorziet hij als buitenstaander haarfijn de sociale hiërarchie en vriendschapsbanden die iemands succes op Amerikaanse universiteiten bepalen. In een dronken bui en uit frustratie schrijft hij in één nacht het computerscript dat de basis voor Facebook zal worden; een site waarop bezoekers steeds twee verschillende Harvard studentes krijgen voorgeschoteld met de vraag: wie is de lekkerste? Gevolg: de volgende dag ligt het hele Harvard netwerk plat en weet Mark wat hem te doen staat.

The Social Network is een film over vriendschap, verraad, ambitie en de prijs van succes. David Fincher levert een topprestatie net als de acteurs Jesse Eisenberg en Justin Timberlake die de rol van Napster oprichter Sean Parker voor zijn rekening neemt. (Trailer)

Haar naam was Sarah **

Oorlogsdrama; ik heb er niet zoveel mee. Ik kan me meestal slecht identificeren met de hoofdpersonen en het verhaal speelt zich vrijwel zonder uitzondering af binnen de strak omkaderde codes van het oorlogsgenre; te midden van alle ellende, onrecht en mensonterende toestanden is er telkens dat ene menselijke verhaal dat boven het oorlogsgeweld uitstijgt en groter blijkt dan Nationale belangen en machtspolitiek. Een verhaal dat ontroert en hoop geeft maar vooral moet aantonen dat menselijke goedheid ondanks alles altijd blijft bestaan.

Haar naam was Sarah naar het gelijknamige boek van schrijfster Tatiana De Rosnay gaat over een zwarte bladzijde uit de Franse WO-II geschiedenis. Op 16 juni 1942 werden 13,000 Parijse Joden (waarvan meer dan 4.000 kinderen) in een razzia opgepakt en naar het wielerstadion Vel d 'Hiv gebracht om van daaruit na vier dagen van opsluiting te worden doorgevoerd naar Duitse vernietigingskampen. Het verbijsterende aan deze actie is dat hij niet werd uitgevoerd door de Duitse bezetter maar door de Franse politie in opdracht van de Franse regering. De Amerikaanse journaliste Julia (Kristin Scott Thomas) die al jaren in Parijs woont doet onderzoek naar wat zich indertijd in het Vel d'Hiv heeft afgespeeld om een artikel te kunnen schrijven in het tijdschrift waarvoor ze werkt. Gaandeweg haar onderzoek ontdekt ze dat haar Parijse schoonfamilie verbonden is met dit vergeten drama. Geobsedeerd gaat ze op zoek naar de feiten en naar de geschiedenis van de Joodse familie die door het lot verbonden blijkt met haar schoonfamilie.

Het verhaal wordt op een pakkende manier in beeld gebracht door synchroon de speurtocht van Julia én de geschiedenis van het Joodse meisje Sarah in beeld te brengen. Zo pakkend dat het muisstil was in de bioscoopzaal die voornamelijk gevuld was met vrouwen die ongetwijfeld allemaal het boek gelezen hadden. Toch zaten er storende elementen in de film zoals de onverwachte zwangerschap van Julia die compleet met bijbehorende abortusproblematiek alleen maar afleidt van het verhaal en geen andere functie dient dan de naam (rarah) die ze uiteindelijk aan haar dochtertje geeft. De twee onnozele Amerikaanse stagiairs die uitsluitend opgevoerd werden om het verhaal vertelbaar te maken was ook geen sterke keuze. Maar meest storend waren de talloze opdringerig in beeld gebrachte I-Phones als er weer eens een telefoontje niet beantwoord werd en de werkelijk overal aanwezige Apple laptops en Apple computers. Als je daar eenmaal op begint te letten is er geen houden meer aan en heb je het idee naar een aflevering van Spoorloos te kijken in plaats van naar een ontroerend menselijk drama. (Trailer)

Eat Pray Love **

Let Yourself GO

Heel zingeving- en evenwicht zoekend Amerika raakte geïnspireerd door het (autobiografische en gelijknamige) boek van Elizabeth Gilbert. Het boek werd een ongekende bestseller en daarom kon het niet uitblijven dat er ook een film van gemaakt moest worden die... ook weer een kassucces werd. In Nederland loopt de film ook niet onaardig want na anderhalve week in roulatie kreeg ik het gevoel dat ik de enige Nederlander was die hem nog niet gezien had.

Eat Pray Love gaat over Liz (gespeeld door Julia Roberts); een succesvolle dertiger met mooi huis, interessante baan, voldoende geld, geen(!) kinderwens, leuke man en dan toch 's nachts tot jankens toe op de badkamervloer liggen jammeren dat ze zo vreselijk ongelukkig is en in wanhoop aan God vragen hoe haar leven nu in hemelsnaam verder moet. In onze familie noemen we zo iemand gewoon verwend en egoïstisch of een beetje in de war maar in het spiritueel universum van Elizabeth Gilbert ligt dat een stuk genuanceerder. Daar is het haast vanzelfsprekend je ongelukkig en leeg te voelen met zoveel liefde en materiële rijkdom om je heen en is het vooral noodzakelijk dat je er iets aan doet.

Zo ook Liz; uit ontevredenheid en naar aanleiding van een gekunstelde profetie besluit ze een jaar te gaan reizen. In de hoop uit te vinden wat er nu precies aan schort wordt de reis opgedeeld in drie overzichtelijke etappes die elk de essentie van het leven zouden moeten weergeven; eerst eten in Italië dan spirituele diepgang in India en uiteindelijk op zoek naar ware liefde op Bali en de kijker mag mee op reis. Dit levert mooie sfeerbeelden op van Italië, India en Bali maar een echte reis wordt het nergens. Waar Liz ook komt, telkens loopt ze recht in de armen van leuke, interessante mensen en wordt ze zonder reserves opgenomen in lokale leefgemeenschappen of leuke vriendengroepjes. Dat is geen reizen, dat is thuiskomen. In Italië zien we dikke slierten spaghetti verdwijnen tussen Julia Roberts' lippen die er uitzien als twee lek geprikte fietsbanden, in India wonen we een bruiloft bij en op Bali fietst Liz de ware liefde (in de vorm van Javier bardiem) tegemoet en speelt ze en passant ook nog even voor barmhartige Samaritaan door bij haar Amerikaanse vrienden te collecteren voor een nieuw huis voor de plaatselijke dokter. Hoeveel zingeving kan een mens verdragen?

Natuurlijk moet je er iets aan doen als je niet gelukkig bent in je relatie of in je werk. Het boek geeft hiervoor ongetwijfeld voldoende houvast met talloze boeiende observaties over de leegheid van de moderne materiële maatschappij waarin verdienen meestal boven genieten gaat. In de film pakt dit minder goed uit. De verschillende reizen worden aan elkaar gepraat door een voice-over die zichzelf wel heel graag hoort praten. Hierdoor verzandt het geheel in een onsamenhangende 2,5 uur durende marathon vol spirituele one-liners.

Penose

Tien jaar geleden ben je een grote speler in de internationale zakenwereld en sluit je de ene lucratieve deal na de andere. Ben je als kersverse kasteelheer net lekker bezig met de inrichting van Slot Bolestein staat ineens Justitie op je ophaalbrug met de bewering dat je vanuit je water-kasteeltje een goedlopende witwasserette runt waar inmiddels al € 17 miljoen die Willem Holleeder van wijlen Willem Endstra heeft afgeperst is witgewassen.

Resultaat: vandaag lig je in grote stapels in elke Ako- en Brunakiosk en prijkt je naam als crimineel boegbeeld prominent op de cover van Quote.

Reactie van J.D.T Paarlberg te M(aarsen), NY, L(onden) of P(ortugal): Dit is walgelijk, misselijkmakend en schandalig.

The Killer Inside Me **

Titel en poster laten weinig te raden over; dit ziet er niet uit als een Feel-Good Movie met een happy-end. Nu kunnen seriemoordenaars om de één of andere duistere reden meestal op mijn sympathie rekenen dus was mijn interesse bij het zien van de trailer onmiddellijk gewekt.

De nieuwe film van de Britse Michael Winterbottom (die met zijn eerdere film A Mighty Heart grote indruk maakte) speelt zich af in een wat slaperig Amerikaans stadje ergens in het Texas van de jaren vijftig. Sheriff Lou Ford (Casey Affleck) is een vriendelijk man die op een rustige manier zijn werk doet en een onopvallend bestaan leidt. Wat echter niemand weet is dat achter dit onopvallende bestaan een psychopathische moordenaar schuilgaat die er genoegen in schept vrouwen te mishandelen. De ellende begint als de keurige sheriff een sex-relatie aanknoopt met een mooie prostituee (Jessica Alba). De relatie ontwikkelt zich al snel tot een steeds gewelddadiger SM-achtig spel waarbij het voor de prostituee helaas niet goed afloopt.

In Amerika (waar anders) ontstond grote opheft over de film; ultragewelddadig en vrouwonvriendelijk waren daar de meest gehoorde kritieken. Oké, sheriff Lou slaat in de film inderdaad eigenhandig twee vrouwen met zijn blote handen (en dat kost moeite) dood en ja, dit wordt langdurig en expliciet in beeld gebracht maar laten we wel wezen; in Amerikaanse films worden zo vaak mensen vermoord. Zolang geweld afstandelijk en als entertainment wordt opgevoerd is het blijkbaar geen probleem maar op het moment dat het realistisch in beeld komt is het ineens te confronterend voor de gemiddelde Amerikaan. 

Omdat het verhaal door de moordenaar zelf verteld wordt en gefilmd vanuit zijn perspectief verwachtte ik te worden meegezogen in de gedachtewereld van een moordenaar, was ik gereed voor een dwaaltocht door de donkerste gewelven van de menselijke geest, wilde ik me na afloop schuldig voelen over de sympathie die ik voor deze kille vrouwenmoordenaar voelde. Helaas maakte The Killer Inside Me dit niet waar. Op een paar vage flash-backs uit Lou's jeugd na komen we weinig te weten over de oorzaken van Lou's ontsporing. Sterker nog, Lou's moorden blijken niet eens op lust alleen gebaseerd te zijn; hij blijkt wel degelijk een motief te hebben voor zijn eerste moord en de rest is een opeenstapeling van gebeurtenissen om niet ontmaskerd te worden. Filmtechnisch, fotografisch en muzikaal zit het mooi in elkaar maar als karakterstudie van een moordenaar laat The Killer Inside Me het afweten. Bovendien begint het lijzige vertelstemmetje van sheriff Lou na verloop van tijd behoorlijk te irriteren. (Trailer)

Cosa Voglio di Più **

"Vreemdgaan is sporen uitwissen" vertelde me ooit een goed uitziende bed-vriendin-die-het-kon-weten op een regenachtige namiddag terwijl ze de lakens van haar bed gladstreek. Met die goed uitziende bed-vriendin-die-het-kon-weten is het verder nooit iets geworden maar haar wijze woorden hadden als Tagline in het vreemdgaan-drama Cosa Voglio di Più (Wat wil ik nog meer) niet misstaan.

Cosa Voglio di Più begint sterk met een gedetailleerd beeld van de langzaam doodbloedende relatie tussen Anna en haar partner Alessio. Partner Alessio is van het soort betrouwbare lobbes met overgewicht die het allemaal prima naar zijn zin heeft waardoor Anna's samenleven inmiddels hoofdzakelijk nog bestaat uit samen TV kijken op de bank en in bed komt Alessio niet verder dan het lezen van interessante boeken over Columbus of de biografie van Jim Morrisson. Zonder het zelf te beseffen snakt Anna naar afleiding en avontuur. Nu is afleiding uit ontevredenheid makkelijk in te vullen als je tenminste de brokstukken die dit over het algemeen met zich meebrengt voor lief neemt. Ook in dit geval dient de afleiding zich al snel aan in de vorm van de woest uitziende ober van het cateringbedrijf dat een borrel voor het bedrijf waar Anna werkt verzorgt. De bezemkast is snel gevonden gevolgd door met leugens verantwoorde wekelijkse ontmoetingen in romantische motelkamers, spannende SMS-jes en nerveuze telefoontjes. Het in stand houden van de geheime relatie wordt echter steeds complexer als duidelijk wordt dat ook de ober een vrouw compleet met bijbehorend gezin heeft. Al snel vraagt Anna zich (net als de kijker) af hoe dit verder moet maar de verwachtte ontknoping blijft uit. Van het verhaal moet Cosa Voglio di Più het dan ook niet hebben. De kracht van de film zit hem in de details. De blik in Anna's ogen; bang om betrapt te worden als ze met haar lover over straat loopt, de eenzaamheid die Anna voelt als ze alleen naar het motel rijdt. Dat soort dingen.

Filmmaker Silvio Soldini heeft de nadruk willen leggen op een geheim liefdesdrama waar hij zich juist had moeten concentreren op de gevolgen van deze geheime affaire. Dat is jammer en doet afbreuk aan het boeiende (en uitstekend geacteerde) eerste deel van de film waarin juist Anna's huidige relatie en de zoektocht naar zingeving van een vrouw die alles lijkt te hebben centraal stond.

Richard III ****

A Horse A Horse, My Kingdom for a Horse

Zo zie ik mijn Shakespeares graag; eigentijds, vlot, heftig, veel geschreeuw op een groot toneel met grootse speciale effecten en als muzikale ondersteuning; live uitvoeringen van de nummers van Tom Waits. Nu ben ik geen fan van deze droefgeestige kroegmuziek maar zo live op toneel uitgevoerd sloten de rauwe teksten naadloos aan bij het meedogenloze karakter van Richard.

Richard is in dit geval Richard III. Als jongste broer van een koning (Edward IV) met twee gezonde zonen is hij vierde in de lijn der opvolging en daarom is het onwaarschijnlijk dat hij ooit de troon zal bestijgen. Voor de ambitieuze en wrok-volle Richard vormt dit echter geen belemmering. Bedriegend, verleidend, dreigend en vooral moordend baant hij zich een weg naar de hoogste positie en laat het onmogelijke uitkomen...

Zaterdagavond vond ik mezelf terug in de grote zaal van De Stadsschouwburg met op het toneel de uitvoering van Richard III door toneelgroep Orkater. Nu is Richard III niet het meest toegankelijke stuk van Shakespeare maar... gelukkig was ik goed voorbereid en zodoende zat ik netjes met de rest van het Volksuniversiteit toneelgroepje op rij negentien. Shakespeare in een Nederlandse vertaling zal altijd wel een moeilijke combinatie blijven maar deze vertaling van Gerrit Komrij was heel goed te doen. Wat echter het meest indruk maakte waren de effecten. Bij iedere moord op of buiten het toneel wordt er onder donderend geraas een zak met puin over het toneel uitgestort. De chaos op het toneel neemt op deze manier steeds grotere vormen aan totdat Richard (heel symbolisch) tot zijn knieën in het vuil staat en er nog maar één zak over is; die voor Richard zelf.

Orkater heeft er met Gijs Scholten van Aschat en de band The Sadists een mooi spektakel van weten te maken.

De leugen **

De leugen is geen film maar een reconstructie van de gebeurtenissen die in 2006 leidden tot het aftreden van tweede-kamerlid Ayaan Hirsi Ali en haar latere vertrek uit Nederland. U weet wel, de uit Somalië gevluchte kroonprinses van de VVD die gelogen bleek te hebben over haar naam en land van herkomst bij haar asielprocedure en daarom weer haar koffers pakte en vertrok. Met haar vertrek uit Nederland sleepte ze in haar kielzog het kabinet Balkenende II mee. Na een nachtelijk debat (juni 2006) volgde namelijk een dramatische ontknoping toen D66 de stekker uit de coalitie trok omdat zij van mening waren dat minister Rita Verdonk onzorgvuldig te werk was gegaan bij het onderzoek naar de Nationaliteit van Hirsi Ali en bleek dat zij onder druk van Verdonk een schriftelijke schuldbekentenis had moeten afleggen. Voor Ayaan was het hink-stap-sprong via Somalië, Kenia en Nederland naar Amerika. Bye bye, zwaai zwaai; Nederland in verwarring, zonder regering en ruziënd achter zich latend.

In de reconstructie die Robert Oey hierover maakte laat hij een aantal (niet alle) hoofdrolspelers van toen zelf het verhaal vertellen en de details uiteen zetten. Aan het woord komen oa Hildebrand Nawijn, Femke Halsema, Britta Böhler en Rita Verdonk. De leugen geeft op deze manier een verhelderende en vooral persoonlijke inkijk in de gebeurtenissen van toen en is bovendien ontzettend origineel gemaakt. Geen droge opsomming van feiten maar interviews op onverwachte locaties en origineel camerawerk. Verdonk vertelt haar verhaal patat etend in frietkraam "De Vrijheid", Nawijn in een keuken van een allochtoon restaurant en Femke in de trein. Echt origineel en persoonlijk wordt het als de geïnterviewden zo nu en dan ook nog eens in zingen uitbarsten; een zingende Verdonk maak je niet dagelijks mee. Tegelijkertijd komt parallel aan al dit landelijke politieke geweld het jonge meisje Sadaf aan het woord die samen met haar ouders asiel heeft aangevraagd en al jaren op een verblijfsvergunning wacht.

Door zijn onverwachte invalshoeken houdt De leugen het midden tussen een documentaire, soap en musical maar nergens wordt het amusement. Femke komt relatief veel aan het woord maar dat lijkt me een verplicht nummer als je weet dat maker Robert Oey de partner van Femke is. Voor mij kwamen in ieder geval een aantal zaken aan het licht die ik nog niet wist en zie ik de ontroerende speech die Ayaan hield bij de bekendmaking van haar vertrek nu met heel andere ogen. In dit geval zegt dit meer over Ayaan dan over mij. (Trailer)