zaterdag 30 juni 2007

Tom Cruise


Tom Cruise en zijn sekte zijn weer eens in het nieuws.
Tom is voor de opnames van
"Valkyrie" in Duitsland namelijk de toegang ontzegd tot militair terrein om opnames voor de film te schieten. Valkyrie (waain ook "onze" Carice van Houten een rol heeft) gaat over het drama waarin een moordaanslag op Hitler wordt beraamt.

Aanleiding voor het verbod is Tom Cruise's lidmaatschap van de controversiële Scientology-kerk. In de Duitse media ontstond veel ophef toen bekend werd dat de film met Cruise in de hoofdrol in Duitsland zou worden opgenomen. Verschillende politici zien in de Scientology-kerk een sekte die op geen enkele manier ondersteund mag worden. Tom Cruise speelt in Valkyrie de rol van 'Claus Schenk Graaf von Stauffenberg' (wat een naam!), de kolonel die in 1944 de bijna geslaagde (lees mislukte) aanslag op Hitler pleegde. Carice speelt de vrouw van von Stauffenberg; Nina van Stauffenberg en voor haar zou dit wel eens haar internationale doorbraak kunnen betekenen.



Regisseur Bryan Singer (oa The usual Suspect) wil de film zoveel mogelijk op historische plaatsen opnemen en één daarvan is het Benderblock; de plaats waar Generaal von Stauffenberg geëxecuteerd is. Het Benderblock valt echter tegenwoordig onder Defensie en het Duitse ministerie van Defensie heeft aangekondigd de film zoveel mogelijk te zullen tegenwerken en ook de zoon van von Stauffenberg reageerde zeer ontstemd over het feit dat een lid van Scientology de rol van zijn vader zou vertolken. Een betere PR kan een film zich niet wensen. Laatste nieuws is dat de opnames, onder bescherming van de Duitse grondwet, door kunnen gaan . De film moet in april 2008 uitkomen.

Zelf heb ik nagenoeg niets met tweede-wereldoorlogfilms of thematiek maar ooit zag ik een "docu-drama" over von Stauffenberg bij de BBC en het verhaal boeide enorm. Waarschijnlijk omdat von Stauffenberg met zijn actie, die door kleine toevalligheden mislukt is, de wereldgeschiedenis had kunnen veranderen. Hoewel Von Stauffenberg de uiteindelijke aanslag pleegde werd hij voorbereid en gepland door een groepje hoge officieren. De operatie werd "Operatie Valkyrie" genoemd.
Valkyries zijn strijdgodinnen uit de Noorse mythologie.
Hun doel was om de slagvelden te bezoeken en de meest heldhaftige (gedode) strijders te kiezen en hen mee te nemen naar het Walhalla. Alleen de dapperste krijgers werden uitgekozen, en zij genoten een goed leven in het Walhalla tot de eindstrijd; de Ragna Rök. Zolang de Valkyrie maagd bleven, zouden ze onsterfelijk en onkwetsbaar zijn. De weerkaatsing van hun harnassen werd verantwoordelijk gehouden voor het poollicht.




woensdag 27 juni 2007

Shrek the Third **


He's in for the royal treatment

De afgelopen weken werden de eerste twee delen, bij wijze van opfriscursus, al op TV vertoond. Niet alleen leuk om weer eens naar te kijken maar ook buitengewoon handig om weer in het verhaal te geraken. Ze blijven leuk; het vriendelijke groene moerasmonster, Donkey en Puss in Boots. Ook al is het eerste deel verreweg het origineelst, voor mij blijft deel twee favoriet.

De film komt wat moeizaam op gang en op een zwangere Fiona en Donkey als vader van een stuk of 5 ezel-achtige-draak-kinderen zit ik niet echt te wachten. Animatiehelden dienen "flat" te zijn en geen "ontwikkeling" te kennen. De jongens van de Kameleon hadden áltijd vakantie en werden nóóit ouder, kregen geen vriendinnen dus laat staan dat er sprake was van kinderen. Zo wilde je het en zo was het goed; herkenbare helden met keer op keer dezelfde soort avonturen.

In Shrek 3 hebben de makers gemeend aan "character development" te moeten doen. De film begint meteen al met een uitermate grappige en heerlijk lang uitgesponnen sterfscène van de in een kikker veranderde Koning Harold (stem John Cleese). Terwijl hij rochelend aan zijn laatste adem bezig is wordt duidelijk dat Shrek op zoek moet naar een troonopvolger omdat hij anders zelf op de troon zal moeten gaan zitten; iets waar een moerasmonster nu eenmaal erg weinig geduld en aanleg voor heeft.
Voor kinderen valt er misschien genoeg te lachen maar ik miste de volwassenengrappen en verwijzingen naar het hectische hedendaagse (stads)leven. In deel drie zijn ze op één hand te tellen met af en toe zelfs een belerende toespraak en daar zit ik al helemaal niet op te wachten tijdens een avondje ongecompliceerde animatie.
Daarentegen zijn de gesjeesde spirituele Merlijn, de monoloog van een wanhopig niet liegende Pinoccio, het martelen van Gingerbread Man en de staatsgreep van Prinche Charming weer ontzettend grappig en uitermate Sherkiaans. Het blijft origineel om zoete sprookjesfiguren als Sneeuwwitje en Doornroosje een eigen karakter te geven, compleet met groot ego en valse trekjes.



De muziek is heel oké, de animatie meer dan fantastisch en de stemmen gaan weer helemaal los maar de Shrek-formule begint wel uitgewerkt te raken. Ik hoop dat ook de makers beseffen dat Shrek in staat van ontbinding is want de geplande delen 4 en 5 zullen het sprookje definitief om zeep helpen.

2007

zondag 24 juni 2007

Azuloscurocasinegro ****


Eindelijk op Zondagochtend weer eens drie rondjes Vondelpark. Ook al lopen we nog steeds behoorlijk achter bij ieder realistisch trainingsschema dat een scherpe tijd op de naderende Dam tot Dam zal gaan opleveren, toch hadden we het gevoel goed bezig te zijn toen we na afloop uitgebreid aan de koffie zaten op het terras van Vertigo waar godzijdank ook weer eens bediening was. Met 's middags nog een lekker filmpje voor de boeg beloofde het ondanks de regen toch een aangename zondag te worden.

Azuloscurocasinegro betekent zoveel als "donkerblauw bijna zwart" en staat zowel voor de manier waarop de hoofdrolspeler Jorge (Quim Gutiérrez) tegen het leven aankijkt als op de kleur van het pak dat hij in de etalage ziet hangen en waarvan hij denkt dat het de sleutel is tot een andere baan. Jorge voelt zich gevangen en beperkt in zijn mogelijkheden met zijn baan als conciërge en de zorg voor zijn zieke vader. Verder maken we kennis met zijn mooie buurmeisje (waarop hij al jarenlang verliefd is), zijn beste vriend, zijn broer en de vriendin van zijn broer; allemaal jonge mensen die worstelen met de kijk op het leven.
Azuloscurocasinegro is de debuutfilm van Daniel Sánchez en hij snijdt grote thema's als; liefde, ziekte, gevangenschap, kinderen en homosexualiteit aan. De situaties waarin sommige van de hoofdrolspelers terecht komen en de beslissingen die ze moeten nemen zijn soms op het bizarre af maar toch krijg je nergens het gevoel naar een ongeloofwaardige film te kijken. Zwaarte en luchtigheid, humor en ernst houden elkaar in balans en het tempo is dusdanig dat het nergens verzandt in melodramatische toestanden. Het verhaal ontwikkelt zich op een prettige manier waarbij je gaandeweg zelf ontdekt hoe de verhoudingen nu precies liggen of welke rol iemand speelt in het leven van de ander. In Azuloscurocasinegro valt nog iets te ontdekken en voor wie er oog voor heeft zit er lekker veel symboliek in de film en dan heb ik het niet over de rol van de goudvis in een ronde vissenkom.

De karakters zijn geloofwaardig en boeiend, het verhaal lekker snel en onvoorspelbaar. Thema's als; het najagen van onbereikbare verlangens maakt niet gelukkig en de beperkingen van je mogelijkheden zit zelden in je omgeving of situatie maar veelal in je hoofd, zijn misschien niet bijster origineel; Daniel Sánchez heeft er in ieder geval een boeiende en aangename film over gemaakt.

2007

vrijdag 22 juni 2007

Ocean's Thirteen **


Revenge is a funny thing

Het zat erin en er was ook eigenlijk niet langer aan te ontkomen; de keus voor de maandagavondfilm viel op Ocean's Thirteen. Dat pakte uiteindelijk goed uit want hij draait in Haarlem alleen in Cinema Palace. Cinema Palace doet zijn naam eer aan want het is nog een "echte" bioscoop met rood pluche tapijt, houten lambrisering en het ademt de sfeer van oude cinema. De bios bestaat uit één grote zaal met een heus "ophaalgordijn" en de loge die we voor onszelf hadden afgehuurd (compleet met "love-seats") gaven een V.I.P gevoel dat zijn weerga niet kende.

Ocean's Thirteen is het logische vervolg op... Ocean's Twelve met wederom een indrukwekkende cast; Pacino, Damon, Pitt, Garcia en Clooney zie je natuurlijk niet elke dag in één film. Het verhaal: alweer moet er een casino beroofd worden van héél veel geld, ditmaal uit een soort van wraak omdat één van de maten zodanig belazerd is door de casino eigenaar dat hij door een hartaanval in coma is geraakt. Het verhaal is verder volkomen over de top en totaal ondergeschikt aan zo ongeveer alles; gewoon lekker kijken en niet teveel nadenken is het motto.
Voor het oog ziet het er in ieder geval goed uit. De maatpakken zitten, zoals al in meerdere kritieken te lezen was, inderdaad jaloersmakend goed. De dialogen zijn onzinnig maar lekker, de actie is razend snel, elk krankzinnig idee blijkt uitvoerbaar en ieder beveiligingssysteem is te kraken als je maar over voldoende middelen beschikt. De twist met Ophra is een stuk origineler en vermakelijker dan in de vorige Ocean's met Julia Roberts.

Met een lekker "Febo-gevoel" stonden we na anderhalf uur weer buiten; we hebben ons prima vermaakt maar echt beklijven zal het wel niet.

woensdag 20 juni 2007

Venus ****


Van sommige film zou je willen dat ze geen verhaal hebben. Gewoon eindeloos naar de hoofdrolspelers blijven kijken, hun dagelijkse beslommeringen en conversatie volgend zonder dat er verder enige ontwikkeling in zit.

De dagelijkse routine van drie vrienden op leeftijd bestaat uit het bezoeken van de lokale pub om daar flink herinneringen aan het verleden op te halen en de actualiteit te bespreken onder het genot van een aantal stevige borrels en uitwisseling van elkaar's pillen. Deze routine wordt ruw verstoord door de komst van het 16 jarig nichtje van één van hen. Voor de één blijkt het een MTV kijkende, breezer drinkende en chips etende nachtmerrie; voor de ander een tweede jeugd. Terwijl oom Ian zich geen raad weet met zijn nichtje ontfermt Maurice (Peter O' Toole) zich over de onzekere en intrigerende Jessie (Jodie Whittaker). In eerst instantie als vriendendienst maar eigenlijk is al vanaf het begin duidelijk dat Maurice veel méér gevoelens voor haar heeft. De tand des tijds heeft zijn lichaam dan misschien ouder gemaakt maar niet zijn hersenen en gevoelens.

Peter O" Toole mag dan zijn schoonheid verloren hebben, zijn talent voor acteren is er niet minder om geworden. De rol van een op leeftijd zijnde (klassiek) acteur is hem op het lijf geschreven. O' Toole is 8 maal genomineerd voor een Oscar (o.a. Lauwrence of Arabia) maar heeft er nooit één voor een filmrol ontvangen. In 2003 ontving hij wel de Honorary Oscar met de mededeling; "Whose remarkable talents have provided cineme history with some memorable characters". Wat in Hollywood zoiets betekent als dat men verwacht dat je het niet lang meer zult maken.

De humor, het subtiele, de understatements, de prachtige manier om dingen uit te drukken, de accenten; het maakt dat ik verzot ben op Britse films.
Venus heeft geen spectaculair verhaal nodig om diepgang te hebben. De scènes springen van de ene naar de andere gebeurtenis zonder duidelijk chronologisch verband. Zo geeft Maurice een prachtige voordracht van Sonnet nr. 18: "Shall I compare thee to a summer's day?" van Shakespeare en bezoekt hij zijn ex vrouw (mooie rol van Vanessa Redgrave).
Ondanks een leeftijdsverschil van meer dan 50 jaar voel je het broeien tussen hem en Jessie zonder dat het ranzig of ongemakkelijk wordt. Het slingert van lust naar vriendschap, van ordinair naar kunst, van grof naar teder. Vergankelijkheid maakt weemoedig en is confronterend maar ook mooi. Liefde voor schoonheid, vrouwen, literatuur en theater heeft niets met leeftijd te maken.



Ondanks een iets te geforceerd einde een prima film om de zondagmiddag mee door te komen. De Oosterse borrelhap met alcoholische versnapering in "De Herengracht" maakte het compleet.

2007

zondag 17 juni 2007

Daratt ***


Tsjaad; ik moest eerlijk gezegd eerst op Google Earth kijken om te zien waar het nu precies ligt. Tsjaad ligt dus bijna midden in Afrika, het is tot 1960 een kolonie van Frankrijk geweest en sindsdien onafhankelijk. Onafhankelijk maar wel geteisterd door vele (burger)oorlogen; moslims in het noorden, christenen in het zuiden. Tegenwoordig is het er nog steeds onveilig en er geldt dan ook een negatief reisadvies voor Tsjaad.

Burundi, Rwanda, Liberia, Siërra Leone, Soedan... ongetwijfeld mis ik er nog een aantal. Waarom weet ik er eigenlijk zo weinig van? Veel van deze conflicten gaan langs ons heen omdat ze ver weg zijn en er blijkbaar niet genoeg (economische) belangen op het spel staan. Het maakt er echter het drama en de onmenselijke situaties waarmee de inwoners te maken krijgen niet minder erg om. Zo nu en dan komt er een film langs die een recent, intern Afrikaans conflict als uitgangspunt heeft en dan heb ik het niet over "Zoop in Afrika" maar over uitstekende films als Hotel Rwanda of Tsotsi. Daratt (droog seizoen), van de Tsjaadse regisseur Mahamat-Saleh Haroun, past probleemloos in dit rijtje.

De film begint met de mededeling van de staatsomroep dat, nu de burgeroorlog voorbij is, alle oorlogsmisdadigers amnestie wordt verleend. Voor de blinde opa van de 16 jarige Atim is dit onverdraaglijk en hij geeft Atim een pistool met de opdracht de moordenaar van Atim's vader op te sporen en te vermoorden. Gehoorzaam gaat Atim op zoek en de moordenaar (Nassare) is al snel gevonden maar de trekker is minder snel overgehaald.
Hoe ziet een oorlogsmisdadiger eruit? Wat verwacht je van een moordenaar? Hoe gedraagt een beul zich? Wat als blijkt dat hij een gewoon bakkerswinkeltje heeft en brood weggeeft aan zwervers en daklozen, naar de moskee gaat, een leuke, jonge vrouw heeft en bezorgd is om haar zwangerschap en hun toekomstige kindje? Om zijn plannen uit te kunnen voeren gaat Atim voor hem werken. Gaandeweg ontstaat er naast de haat- en wraakgevoelens van Atim, over en weer, ook vriendschap en respect. Atim ziet in hem de vaderfiguur die hij nooit heeft gehad; wraak en vergeving strijden om voorrang. Moraal: een mens is nooit alléén maar slecht of alléén maar goed; zelfs een moordenaar niet. Atim's moordmissie wil dan ook niet echt vlotten. Uiteindelijk volgt de confrontatie tussen zijn opa én Nassare en Atim weet dit op creatieve en hoopvolle wijze op te lossen.

Knap om zo'n groot thema in een getraumatiseerd land zo zachtmoedig en persoonlijk te kunnen weergeven. In de film wordt weinig gezegd maar dat maakt de diepgang van het verhaal er niet minder om. Zonder voice-over, naschriften of onnodige dialogen vol kijker-informatie wordt zowel het verhaal van Atim als de recente geschiedenis van Tsjaad duidelijk gemaakt. Dat is niet alleen knap maar ook heel erg nodig.

2007

donderdag 14 juni 2007

Offside **



Nu bioscoop Brinkman onverwacht een zomerstop voor wat betreft de sneak-films heeft ingesteld moeten we zelf op zoek naar een maandagavond film. Als aftrap werd unaniem gekozen voor de film Offside in de filmschuur. Na wat verwarring omtrent de afgesproken ontmoetingsplaats waren we toch nog op tijd compleet en konden we plaatsnemen in de schaars gevulde bioscoop.

Offside is een film over voetbal waarin gedurende de hele film geen voetbal te zien is. Het speelt zich af in het voetbalstadion van Teheran tijdens de WK kwalificatiewedstrijd tussen Iran en Bahrein in 2005 en gaat over het steeds terugkerende incident dat vrouwen/meisjes verkleed als mannen het stadion in proberen te komen. In Iran is het namelijk verboden voor vrouwen sportwedstrijden te bezoeken en bij iedere wedstrijd is daarom een aantal soldaten behept met de taak vrouwen op te sporen en te bewaken.

Het is een originele film, lekker rommelig geschoten. De opgepakte, als jongens vermomde, meisjes die in soort kooi bestaande uit drie dranghekken worden vastgehouden maken het hun bewakers knap lastig. Ze ontmaskeren de botte redeneringen van de soldaten en maken het ze moeilijk met alle brutale middelen. En ondertussen willen die arme bewakers ook niets liever dan de wedstrijd volgen. De strenge regels brokkelen zienderogen af en de goedgebekte meiden prikken door alle kulargumenten heen en zetten de soldaten te kijk als bange jongetjes, die handelen uit angst voor hun superieuren.

Wat de film bijzonder maakt is niet alleen het thema maar ook het feit dat hij daadwerkelijk geschoten is in het stadion tijdens de wedstrijd Iran-Bahrein, waarbij Iran bij winst verzekerd was van een plek in de eindronde van het WK. De film neemt iets teveel tijd om de boodschap over te brengen maar toch is het laatste deel, wanneer de meiden in een politiebusje worden afgevoerd naar de zedenpolitie, het ontroerendst. Een film vol humor over een middeleeuws systeem van onderdrukking dat stand tracht te houden tegen een groeiende meerderheid van mondige, goed opgeleide en politiek bewuste jongeren.

Omdat het WK vorige zomer al gespeeld is kan ik met een gerust hart vermelden dat Iran van Bahrein gewonnen heeft en het feestje in het busje met 6 mondige meiden en twee bewakers uitbundig is geweest.

Een grappige film die helaas in Iran niet vertoond mag worden en daardoor des te meer lading krijgt.

2007

dinsdag 12 juni 2007

Cashback **


Time flies, but the good news is that you're the pilot


Wanneer Ben Willis (Sean Biggerstaff) gedumpt wordt door zijn vriendin, is hij daardoor zo aangeslagen dat hij ineens spontaan lijdt aan chronische slapeloosheid. Om de nachten door te komen en om de extra acht uren die hij nu over heeft wat nuttiger te besteden gaat hij nachtwerk doen in een supermarkt (die blijkbaar 24 uur per dag open is).

De mensen die daar werken zijn op z'n zachts gezegd nogal kleurrijk en ieder heeft zijn eigen manier om met de verveling, die de lange nachtdiensten met zich meebrengen, om te gaan. Ben's manier is om zo nu en dan de tijd stil te zetten en alles en iedereen, tussen twee seconden in, te "bevriezen". Nu heeft Ben, sinds hij als jongetje zijn Zweedse oppas naakt heeft gezien, een fascinatie voor vrouwelijk naakt en wat doe je dan in een bevroren supermarkt met voornamelijk winkelende vrouwen; je kleedt ze uit en je geniet.

Cashback is het regiedebuut van Engelsman Sean Ellis die ook het verhaal geschreven heeft. Met een klein budget heeft Ellis een onderhoudende film gemaakt. Bij vlagen geweldige droge Engelse humor en hilarische scènes waarbij ook echt te lachen valt. De supermarktkarakters zijn goed gecast en hoeven eigenlijk niet veel te zeggen om al vermakelijk te zijn.



Als ik het zo opsom klinkt het allemaal positief maar toch wringt er iets aan deze film. Het gebruik van een Voice-over is een gevaarlijk instrument om een verhaal te vertellen. Het komt al snel over als gemakzucht en creatieve armoede. Bij verkeerd gebruik leidt het af en haalt het de kracht uit het verhaal terwijl het er juist diepgang aan toe zou moeten voegen.
De Cashback Voice-Over hoort zichzelf wel erg graag praten. De uitleg, vergelijkingen en aanwijzingen zijn eindeloos en uiteindelijk slaat daardoor de film net zo dood als een Engelse "Pint of Lager".

Gelukkig wordt er een hoop goed gemaakt door die ene mooie zin:
Time flies, but the good news is that you're the pilot.

Volgens Ben zit;
"Liefde verpakt in schoonheid en verstopt tussen de seconden van je leven".
Een mooie boodschap om de wereld in te sturen maar jammer dat hij niet uit de film blijkt en daarom hardop gezegd moet worden.

Cashback is bij vlagen origineel maar over het algemeen te traag om te kunnen blijven boeien.

2007

zaterdag 9 juni 2007

Roken


Goed nieuws!

Vanmorgen gelezen in de Volkskrant: "Vanaf juli 2008 algeheel rookverbod in de horeca".

Minister Klink is vandaag mijn held; geen eindeloos gelobby, gefaseerd invoeren of vertrouwen op zelfregulerende maatregelen vanuit de horeca maar gewoon een datum noemen en daarna is het afgelopen. Dat klinkt nog eens als daadkracht. Ik heb al vaker geroepen dat ik niet kan wachten tot de dag dat de horeca rookvrij is want niets is storender dan ergens lekker je krant te willen lezen met een verse cappuccino onder handbereik en dan geteisterd worden door sigarettenrook die ook altijd en steevast mijn kant opkomt.
Heerlijk lijkt het me om nooit meer te hoeven inschatten waar je het beste rookvrij kunt zitten als je een kroeg of restaurant binnenstapt. Nooit meer jezelf ergeren wanneer in gezelschap een aantal van je tafelgenoten er (uitgezakt) één opsteekt terwijl ik nog aan mijn kaasplankje bezig ben. Ga dan de goede stemming maar eens verpesten door op de overlast van rokers te wijzen; daar maak je jezelf niet populair mee. Nee de voordelen zie ik wel, daar geeft ik graag mijn sporadische handgerolde sigaar met cognac voor op.

Ook in de film verdwijnt de sigaret en dat vind ik wél jammer want hiermee verdwijnt ook een stijlfiguur en een manier van films maken. Sigaretten hebben jarenlang grote acteurs niet alleen van nicotine maar meer nog van een houding, stijl en image voorzien. In films was roken geen verslaving maar een teken van mannelijkheid en onafhankelijkheid. De rokende ster is echter onder druk van de (anti)-tabakslobby van het doek verdwenen, de rol van de sigaret is uitgespeeld. Een jaren 50 acteur móest kunnen roken en niemand beheerste de kunst van het roken meer dan Humphery Bogart. Vanaf de het moment dat hij, zonder te kijken een lucifer aansteekt tot de manier waarop in een rokerige nachtclub de sigaret tussen zijn lippen hangt; zijn hele manier van acteren is om de sigaret heen gebouwd. Actrices die om een vuurtje vragen en Bogart die dit in één gebaar paraat heeft, de manier waarop zij vervolgens haar eerste trekje neemt, inhaleert en al wegkijkend uitblaast; het is flirten met sigaretten als communicatiemiddel.



Hedendaagse filmhelden roken niet meer. Roken is vervallen tot verderf en alleen de doortrapte slechterik rookt nog. In de laatste film die ik gezien heb waarin sigaretten een grote rol spelen, wordt in de hele film geen sigaret gerookt. In "Thank You for Smoking" zijn de enige rokers de acteurs die in oude zwart wit beelden op televisie te zien zijn. Nick Naylor heeft het dan ook moeilijk in zijn functie als woordvoerder voor de Amerikaanse tabaksindustrie; zo ongeveer de meest impopulaire baan die je kunt voorstellen. Nick heeft er weinig moeite mee want met zijn charme en gladde tong praat hij zich overal uit en weet nagenoeg alles om te draaien. Kijkend naar oude films komt Nick op het geniale idee dat acteurs weer moeten roken op het witte doek. Thank you for Smoking is een geniale film die bol staat van de zwarte humor, hypocriet gedrag en cynisme. Als je hem in de videotheek tegenkomt zou ik hem zeker niet laten liggen.

Als voorbeeld voor de jeugd en voor onze volksgezondheid is het verdwijnen van de sigaret in films onvermijdelijk en waarschijnlijk een goede zaak maar als stijlfiguur mis ik hem.

donderdag 7 juni 2007

Premonition *


Reality is only a nightmare away

Op de middelbare school hebben we ooit het gedicht "De tuinman en de dood" van P.N. van Eyck behandeld. Hierin vertelt een Perzisch Edelman over zijn tuinman die 's morgens al snoeiend ineens De Dood voor zich ziet staan. In blinde paniek vlucht de tuinman op een paard naar Ispahaan om de dood zo ver mogelijk te ontlopen. De Edelman gaat verhaal halen bij De Dood:

Glimlachend antwoordt De Dood: "Geen dreiging was 't,
Waarvoor uw tuinman vlood. Ik was verrast,
Toen 'k 's morgens hier nog stil aan 't werk zag staan,
Die 'k 's avonds halen moest in Ispahaan."


Noodlot of toeval?
Al zolang de mens zich bewust is van zijn sterfelijkheid worstelen we met de vraag of de toekomst en dus ons (nood)lot te beïnvloeden is. De Griekse mythologie staat er bol van, Shakespeare wist er ook wel raad mee en voor Hollywood is het ook nog altijd een dankbaar onderwerp, getuige recente films als Déjà Vu en Next.

Premonition betekent zoiets als "voorgevoel" en ditmaal is het, het emotieloze gezicht van next-door-girl, Sandra Bullock dat een kijkje in de nabije toekomst gegund wordt. Geen plezierig kijkje uiteraard want anders hebben we geen verhaal.
Linda (Sandra Bullock) beleeft het fatale ongeluk dat haar man Jim (Julian McMahon) zal overkomen, compleet met begrafenis en andere details. Als ze eenmaal door heeft dat het geen nachtmerrie is maar dat de dagen wat door elkaar gehusseld zijn en ze daardoor een blik in de toekomst heeft gehad besluit ze er wat aan te moeten doen. Of juist niet?
Hier vliegt het verhaal net zo hard uit de bocht als haar man die het ongeluk nog moet krijgen. Semi filosofisch piekert Linda zich suf of het nu moord is als ze het ongeluk niet voorkomt? Zo moeten er nóg een aantal dilemma's in de relationele sfeer genomen worden máár dan is het haar ook duidelijk wat haar te doen staat.

In Hollywood zijn ze er rotsvast van overtuigd dat alles voorbestemd is want ook dit keer valt het noodlot niet te ontlopen.
Jammer voor Jim maar uiteindelijk veroorzaakt Linda precies dat, wat ze nu juist had willen voorkomen. Heb je nu je zin?

De film heeft teveel hiaten en de passieve houding van Linda maakt dat je je gaat irriteren en op de verkeerde dingen gaat letten.
Al met al heb ík een slecht voorgevoel over het succes van Premonition.

dinsdag 5 juni 2007

Pan's Labyrinth *****



Innocence Has A Power Evil Cannot Imagine

Tijdens de afgelopen Oscaruitreikingen was het voor mij dé grote onbekende. Zes nominaties waarvan er uiteindelijk drie worden verzilverd en dan in Nederland pas twee maanden later worden uitgebracht. De distributiemaatschappij had er blijkbaar meer belang bij te wachten op het Amsterdam Fantastic Filmfestival (waar Pan's Labyrinth de openingsfilm was) dan gebruik te maken van alle media aandacht die drie Oscars opleveren. Wat de beweegredenen ook zijn geweest, het was het wachten waard want Pan's Labyrinth is een weergaloos goede en knap gemaakte film.

Zoals de meeste fantasy films gaat ook Pan's Labyrinth over de strijd tussen goed en kwaad. De mens op zijn slechtst; moordend, onderdrukkend en oorlogvoerend tegenover de volmaakte onschuld van een meisje dat zich staande houdt temidden van al dit geweld en de juiste keuzes moet maken om (zoals het hoort in fantasy films) te overwinnen.
De 12 jarige Ofelia (Ivana Baquero) verhuist met haar moeder naar de bossen en heuvels in het noorden van Spanje om daar bij haar nieuwe stiefvader te gaan wonen. Haar stiefvader is Kapitein in het naoorlogse fascistische leger van Franco en zijn taak is de rebellen, die zich in de bossen schuil houden, uit te schakelen. Kapitein Vidal (Sergi Lopéz) doet dit op een meedogenloze, sadistische en vastberaden wijze.
Doodongelukkig in haar nieuwe omgeving, bezorgd om haar zwangere en zieke moeder en bang voor haar "nieuwe" vader ontdekt Ofelia de toegang tot een magisch labyrint. Elke nacht ontvlucht ze de gruwelijkheden die haar dagelijks omringen door af te dalen in het labyrint waar ze een gevaarlijk uitziende faun, een monster waarvan de ogen in zijn handen zitten, een slijmerige reuzenpad en nog meer eng-ogende figuren ontmoet die niet veel goeds in de zin hebben. Om prinses van het ondergrondse rijk te kunnen worden moet Ofelia drie gevaarlijke opdrachten uitvoeren. Opdrachten die haar grootste angsten te boven gaan.

Hoe eng de monsters en gevaarlijk de taken in Ofelia's fantasiewereld ook zijn, ze zijn niks vergeleken met de harde, onmenselijke wereld die Ofelia bovengronds aantreft. Het echte monster is Kapitein Vidal. Wat hij mensen aandoet is zo gruwelijk en zo plastisch in beeld gebracht dat het bijna niet is aan te zien. Het maakt dat je als kijker liever samen met Ofelia wegvlucht in het duistere labyrint met zijn bizarre bewoners.
Het kamp van kapitein Vidal bestaat uitsluitend uit soldaten en volgelingen die uit angst blindelings bevelen en opdrachten uitvoeren, hoe gruwelijk of onmenselijk die ook zijn. Alleen het hoofd huishouding Mercedes (mooie rol van Maribel Verdú) en de dokter (Álex Angulo) blijven trouw aan hun eigen geweten. De dokter vat het kernachtig samen wanneer hij zich tegen Kapitein Vidal keert en zegt:

"Maar Kapitein, bevelen opvolgen, alleen maar om te gehoorzamen - zonder verdere vragen te stellen- dat is iets wat alleen mensen zoals U doen."


Deze waarheid is te confronterend voor Vidal en de dokter betaalt uiteindelijk een hoge prijs voor zijn mooie uitspraak.

Historie, drama, politiek en een wonderschoon sprookje maken dat Pan's Labyrinth veel meer is dan zomaar een fantasy film. De twee werelden zijn op een schitterende manier met elkaar verweven en lopen naadloos in elkaar over en uiteindelijk komen de verhaallijnen samen. De animatie en het camerawerk is subliem, de details overvloedig en de sfeer magisch. De drie Oscars (Art Direction, Camerawerk, en Make Up) zijn volkomen terecht al had die voor het beste originele scenario er ook wel aan toegevoegd mogen worden maar die was al gereserveerd voor Little Miss Sunshine (en terecht).

Vergis je niet; Pan's Labyrinth is gewelddadig en schokkend.
Verwacht geen zoet sprookje of een fantasy-story waarbij je lekker weg kunt dromen want het verhaal is groter dan de film zelf en net zo inktzwart en bloedrood als de letters uit het zelf-schrijvende boek van Ofelia.

Pan's Labyrinth is van een schokkende schoonheid.

2007

zondag 3 juni 2007

Zodiac ****



There's more than one way to lose your life to a killer


Se7en, Fight Club en The Game; allemaal films die boven de gemiddelde film uitsteken én gemaakt zijn door David Fincher.
Se7en (1995) gaat over 7 moorden die in 7 dagen gepleegd worden en als gemeenschappelijk "thema" de 7 hoofd-zonden hebben. Zenuwslopend spannend met Morgan Freeman, Brad Pitt en Kevin Spacey.
Fight Club (1999) is een film met meerdere lagen over een naamloze verzekeringsagent (Edward Norton) die uit zijn oersaaie, materialistische bestaan wil stappen en dan Tyler Durden (Brad Pitt) tegen het gespierde lijf loopt. Tyler houdt er een nogal bizarre levensfilosofie op na want hij gelooft namelijk dat "zelfverbetering" enkel voor de zwakken is; het is "zelfvernietiging" dat het leven uiteindelijk waarde geeft. De voice-over is geniaal, het verhaal adembenemend. Fight Club is één lange, agressieve, confronterende, briljante "wake up call". Als je deze film (nog) niet kent; ga hem dan vooral huren en verwonder je en kijk hem op z'n minst twee keer want anders mis je teveel.

Waren Fincher's eerdere films gebaseerd op fictie, Zodiac is dat niet. Geen scriptwriter had zo'n gruwelijk en bizar verhaal uit zijn pen kunnen krijgen.
Eind jaren 60 wordt California en specifiek San Fransisco opgeschrikt door een aantal gruwelijke maar op het eerste gezicht willekeurige moorden. Willekeurig, totdat in 1969 de redactie van de San Fransisco Chronicle een brief ontvangt waarin de moorden geclaimd worden door één man die zichzelf de Zodiac Killer noemt. De brief gaat vergezeld van een geheimzinnige code die, als hij gekraakt wordt, zijn identiteit en motief zal onthullen.
Dit is het begin van een moordonderzoek dat meer dan 30 jaar in beslag zal nemen. In totaal pleegt de Zodiac Killer 5 moorden die aan hem toegeschreven kunnen worden maar waarschijnlijk zijn het er veel meer. De Zodiac Killer stuurt over de jaren tientallen brieven met cryptische aanwijzingen en geheime codes naar de politie en krant. Brieven die steevast beginnen met:



Ondanks het feit dat de code gekraakt wordt, zijn boodschappen "gelezen" en de vele aanwijzingen die hij achterlaat is de Zodiac Killer nooit opgepakt en dat maakt de zaak zo fascinerend.



Het verhaal concentreert zich op politie rechercheur David Toschi (Mark Ruffalo) die zich jarenlang met de zaak bezighoudt en Robert Graysmit (Jake Gyllenhaal o.a Brokeback Mountain) die als cartoonist werkt voor de San Fransisco Chronicle en zich als een amateur detective helemaal in de jacht op de moordenaar vastbijt. Graysmit schrijft in 1991 een boek (waarop deze film gebaseerd is) over de zaak. Uiteindelijk raken beiden zo door de zaak geobsedeerd dat zowel hun carrière als hun privé leven eronder bezwijkt.
De film doet bijna aan als een documentaire, zo gedetailleerd en uitgebreid worden de feiten en gebeurtenissen behandeld. Gevolg hiervan is dat de film ruim 2 en half uur duurt. De rolbezetting is erg sterk met een paar heel goede bijrollen.
Het bijzondere aan de film is dat hij geen plot heeft. Steeds weer verwacht je een ontknoping, doorbraak of ontmaskering maar die komt er gewoonweg niet. Een aantal keren zitten ze er heel dicht bij en heb je het gevoel dat de Killer voor je staat maar keer op keer is er niet voldoende bewijs of zijn er toch teveel tegenstrijdigheden.

Op de één of andere manier fascineren "Serial Killers". Geïntrigeerd vraag ik me af wat zich afspeelt in het hoofd van zo'n monster en volgens welke patronen er gehandeld wordt. De Zodiac Killer was een meester in het bespelen van de media en heeft zichzelf onsterfelijk gemaakt door zich niet te laten pakken.
Na het zien van de film en de schat aan informatie die op internet te vinden is ben ik ervan overtuigd te weten wie de Zodiac Killer is en weet ik ook dat hij in 1992 zijn geheim mee heeft genomen in zijn graf.

Zodiac is geen Se7en, Zodiac is geen Fight Club maar het verhaal is de lange zit meer dan waard.



PS. de handgeschreven afbeeldingen is het originele handschrift van de Zodiac Killer.

2007

vrijdag 1 juni 2007

Knallhart ****


Ik was er nog nooit geweest; Het Ketelhuis.
Gelegen naast/achter/bij (het was even zoeken) restaurant Pacific in het "Cultuurpark Westergasfabriek" is het een prima plek om in het zonnetje op het terras thee-of-iets-sterkers te drinken. Het Ketelhuis is het afgelopen jaar grondig verbouwd en vernieuwd en, ook al heb ik geen vergelijkingsmateriaal, dat heeft heel aardig uitgepakt. Bar en bioscopen zien er prima uit. Voor het personeel is het duidelijk ook nog wennen dat er nu drie zalen zijn in plaats van één, want ik werd na aankoop van de kaartjes persoonlijk naar de deur met de grote 3 erop begeleid. Misschien zag ik er wel niet zo slim uit.
Ondanks dat Het Ketelhuis zich presenteert als de vertonings- en ontmoetingsplek voor Nederlandse film en televisie (hhhmmmm) stond er vanmiddag een Duitse film op het programma.

Knallhart heeft op verschillende filmfestivals ondertussen al 8 prijzen in de wacht gesleept, waaronder die voor beste montage en beste filmmuziek op het German Film Festival. Ook op het internationale filmfestival van Berlijn viel hij in de prijzen.

Knallhart is een intense, realistische "coming-of-age" film die zich afspeelt in het hedendaagse Berlijn. De 15 jarige Michael (David Kross) verhuist met zijn moeder (Jenny Elvers) van een chique buurt in Berlijn naar een achterstandswijk.
De onschuldige Michael is niet zo "kleurrijk" als zijn klas- en buurtgenoten en niet gewend aan het harde leven in de nieuwe wijk. Niet in staat zich hiertegen te verweren wordt hij al snel een gemakkelijk slachtoffer van een Turkse bende die hem regelmatig afperst en in elkaar slaat. Uiteindelijk vindt hij bescherming bij één van de grote criminelen van de buurt. Omdat Michael geen enkel wapen heeft om zich mee te verdedigen ziet hij geen ander mogelijkheid dan voor deze crimineel te gaan werken om zo bescherming en aanzien te verwerven. Michael; blank, tenger en onopvallend is prima geschikt voor de klusjes van zijn beschermer en zijn rol als drugskoerier ligt hem goed. Michael wordt snel volwassen, stelt zich steeds harder en slimmer op en voelt zich na elke klus zekerder. Naarmate de zaken die hij uit moet voeren groter worden raakt hij steeds meer verstrikt in het criminele web waarvan hij nu deel uit maakt en als er uiteindelijk iets goed fout gaat is er geen weg meer terug.

Knallhart is een film die onder je huid kruipt. Het eerste deel is aardig maar er gebeurt niet bijzonder veel. Tot je ineens beseft dat het verhaal je pakt en je net als Michael verstrikt raakt in de gebeurtenissen en ontwikkelingen die rauw en realistisch in beeld zijn gebracht. Het verhaal klopt, nergens geforceerde wendingen of onnavolgbare sprongetjes. De film is uitstekend gecast met veel bijrollen die uitermate boeiend zijn. Intrigerende figuren met elk een eigen verhaal. Elk bezoek aan de "klanten" van Michael is bijna een (mini)film in de film.

Knallhart is snel gemonteerd, heeft een soundtrack die helemaal bij het verhaal en de beelden past en een ontknoping die je nog lang bij zal blijven.

2007