Roken

Goed nieuws!

Vanmorgen gelezen in de Volkskrant: "Vanaf juli 2008 algeheel rookverbod in de horeca".

Minister Klink is vandaag mijn held; geen eindeloos gelobby, gefaseerd invoeren of vertrouwen op zelfregulerende maatregelen vanuit de horeca maar gewoon een datum noemen en daarna is het afgelopen. Dat klinkt nog eens als daadkracht. Ik heb al vaker geroepen dat ik niet kan wachten tot de dag dat de horeca rookvrij is want niets is storender dan ergens lekker je krant te willen lezen met een verse cappuccino onder handbereik en dan geteisterd worden door sigarettenrook die ook altijd en steevast mijn kant opkomt.
Heerlijk lijkt het me om nooit meer te hoeven inschatten waar je het beste rookvrij kunt zitten als je een kroeg of restaurant binnenstapt. Nooit meer jezelf ergeren wanneer in gezelschap een aantal van je tafelgenoten er (uitgezakt) één opsteekt terwijl ik nog aan mijn kaasplankje bezig ben. Ga dan de goede stemming maar eens verpesten door op de overlast van rokers te wijzen; daar maak je jezelf niet populair mee. Nee de voordelen zie ik wel, daar geeft ik graag mijn sporadische handgerolde sigaar met cognac voor op.

Ook in de film verdwijnt de sigaret en dat vind ik wél jammer want hiermee verdwijnt ook een stijlfiguur en een manier van films maken. Sigaretten hebben jarenlang grote acteurs niet alleen van nicotine maar meer nog van een houding, stijl en image voorzien. In films was roken geen verslaving maar een teken van mannelijkheid en onafhankelijkheid. De rokende ster is echter onder druk van de (anti)-tabakslobby van het doek verdwenen, de rol van de sigaret is uitgespeeld. Een jaren 50 acteur móest kunnen roken en niemand beheerste de kunst van het roken meer dan Humphery Bogart. Vanaf de het moment dat hij, zonder te kijken een lucifer aansteekt tot de manier waarop in een rokerige nachtclub de sigaret tussen zijn lippen hangt; zijn hele manier van acteren is om de sigaret heen gebouwd. Actrices die om een vuurtje vragen en Bogart die dit in één gebaar paraat heeft, de manier waarop zij vervolgens haar eerste trekje neemt, inhaleert en al wegkijkend uitblaast; het is flirten met sigaretten als communicatiemiddel.



Hedendaagse filmhelden roken niet meer. Roken is vervallen tot verderf en alleen de doortrapte slechterik rookt nog. In de laatste film die ik gezien heb waarin sigaretten een grote rol spelen, wordt in de hele film geen sigaret gerookt. In "Thank You for Smoking" zijn de enige rokers de acteurs die in oude zwart wit beelden op televisie te zien zijn. Nick Naylor heeft het dan ook moeilijk in zijn functie als woordvoerder voor de Amerikaanse tabaksindustrie; zo ongeveer de meest impopulaire baan die je kunt voorstellen. Nick heeft er weinig moeite mee want met zijn charme en gladde tong praat hij zich overal uit en weet nagenoeg alles om te draaien. Kijkend naar oude films komt Nick op het geniale idee dat acteurs weer moeten roken op het witte doek. Thank you for Smoking is een geniale film die bol staat van de zwarte humor, hypocriet gedrag en cynisme. Als je hem in de videotheek tegenkomt zou ik hem zeker niet laten liggen.

Als voorbeeld voor de jeugd en voor onze volksgezondheid is het verdwijnen van de sigaret in films onvermijdelijk en waarschijnlijk een goede zaak maar als stijlfiguur mis ik hem.