maandag 23 februari 2009

Oscars 2009

Zo, de buit is verdeeld, de dankwoorden gesproken, de tranen gedroogd en de wonden gelikt. Het zal ongetwijfeld weer een mooie show zijn geweest maar ik heb er net als vorig jaar lekker doorheen geslapen. Echt heel verrassend is het trouwens niet geworden. Nou oké dan, het toekennen van de Oscar aan Sean Penn in plaats van de gedoodverfde Mickey Rourke was toch eigenlijk wel een verrassing.

Slumdog Millionaire is de grote winnaar geworden (8 Oscars) en Benjamin Button de grote verliezer (3). Terechte uitslag lijkt me. Kate Winslet (The Reader) heeft na vijf keer genomineerd te zijn nu ook eindelijk haar beeldje voor op de schoorsteenmantel. Heath Ledger ontving hem postuum en Penelope Cruz krijgt er een voor haar prestatie in Vicky, Cristina, Barcelona hoewel die ook wel naar Viola Davis (Doubt) had mogen gaan.

Beste buitenlandse film werd het hier nog onbekende Departures uit Japan. Ik ben benieuwd want wat mij betreft had Der Baader Meinhof Complex hier moeten scoren (Gomorra was niet eens genomineerd!). Beste lange documentaire is Man on Wire; over de legendarische koorddanser Philippe Petit die in 1974 een koord tussen de twee torens van het World Trade Center in New York spande en er met alleen een lange stok in zijn handen overheen liep. Een illegale actie die de geschiedenis inging als "The Most Artistic Crime of the Century". Ook al zie ik Philippe dit nu niet meer doen, ik kan niet wachten tot deze intrigerende documentaire hier te zien is.

Vanaf nu weer lekker onbevangen film kijken zonder na te gaan wie voor wat en waarom genomineerd is.

zondag 22 februari 2009

Frozen River **


Uit pure verveling en omdat het vóór de Oscaruitreiking van vannacht nog net even kon, kozen we vanmiddag voor Frozen River in Cinecenter. Op de één of andere manier voelt het goed om een Oscar-genomineerde film gezien te hebben voordat bekend is of deze ook daadwerkelijk in de prijzen is gevallen.

In Frozen River speelt Melissa Leo (genomineerd voor Beste Actrice) een alleenstaande hardwerkende moeder (Ray) van twee kinderen, wonende in een oude caravan in een uithoek van de Staat New York tegen de grens met Canada (dit is voor het verhaal van belang te vermelden). Het zit de arme Ray nogal tegen nu haar gokverslaafde man er vlak voor kerst vandoor is met haar/hun geld en ze hard aan een nieuwe caravan toe is. Bij toeval komt ze in contact met, een van origine Indiaanse Mohawk die bijverdient door illegalen door Mohawkland over een bevroren rivier van Canada naar Amerika te smokkelen. U raadt het al; hier ziet Ray haar uitweg om aan geld voor een nieuwe caravan voor haar kinderen te komen. Ze gaat zich bezighouden met mensensmokkel en dat gaat natuurlijk eerst een paar keer goed en dan goed fout.

Met al die sneeuw en verlatenheid om me heen zou ik ook wanhopig worden; daar heb ik geen gokverslaafde echtgenoot voor nodig. Bedrog, armoede, uitzichtloosheid, criminaliteit... het was voor mij iets teveel drama. Het verhaal gaat in een rustig tempo, de vergezichten van besneeuwde landschappen en bevroren rivier zijn mooi en er wordt behoorlijk geacteerd maar om hiervoor een nominatie voor Beste Actrice en Original Screenplay toe te kennen slaat nergens op.

Waar de publieke omroep het al jaren laat afweten neem Film 1 het moeiteloos over. Zij zenden de Oscar-uitreiking de hele nacht rechtstreeks uit en voor de gelegenheid is dit vanavond ook toegankelijk voor niet abonnees. Dat getuigt nog eens van begrip en marketing gevoel. Daarvoor moet je wel een hele nacht de irritante vragen van Brigit Maasland over je heen laten komen maar het is gratis dus verder niet zeuren. Ik wens een ieder die vannacht live naar de uitreiking gaat kijken veel plezier en anders morgenochtend gewoon even op Nu.nl of het RTL ontbijtnieuws kijken.

zaterdag 21 februari 2009

The Wrestler ***


De Oscar-uitreiking komt nu razendsnel dichterbij. Ik het kader hiervan vandaag een film bezocht die ik normaal nooit zou gaan kijken. Op TV zag ik het wel eens langskomen; volwassen kerels, bizar vreemd uitgedost in te strakke broekjes die met een lijf vol anabolen elkaar (zogenaamd) te lijf gaan. Welkom in de wereld van het showworstelen.

In The Wrestler speelt Mickey Rourke de al op leeftijd zijnde showworstelaar Randy "The Ram" Robinson. In de jaren tachtig was "The Ram" de beste en populairste in zijn vak maar sindsdien is zijn succes alleen maar minder geworden. Nu slijt hij zijn dagen met optredens in amper gevulde gymzaaltjes. Hierin worstelt "The Ram" niet allen met zijn tegenstanders maar voornamelijk met zichzelf, het ouder worden en het contact met zijn dochter. De rol van Randy "The Ram" lijkt Micky Rourke op het lijf geschreven en dit is dan ook het enige gegeven dat de film interessant maakt. Rourke speelt geen Randy, hij is Randy. In de jaren tachtig was Mickey Rourke namelijk de belofte van Hollywood met zijn knappe uiterlijk en sexy rollen in films als Nine 1/2 Weeks en Angel Heart. Daarna ging het snel bergafwaards met zowel zijn carriere als met Rourke zelf. Een mix van alcohol, drugs en foute filmkeuzes deden hem van het scherm verdwijnen. In The Wrestler kan hij (net als Randy) eindelijk zijn comeback maken en dat doet hij op glorieuze wijze. Zonder ijdelheid of schaamte showed hij het verval en de eenzaamheid van iemand die wanhopig probeert vast te houden aan wie hij ooit was.

De hoofdrolspelers Rourke en stripdanseres Cassidy (Marisa Tomei; genomineerd voor Beste Vrouwelijke Bijrol) spelen buitengewoon goed in een verder weinig boeiende film waarbij het me voor Marisa Tomei nog een hele opgaaf leek om meest van de tijd halfnaakt in beeld te moeten zijn. Mickey Rourke speelt de rol van zijn leven en het moet (in het sportgekke Amerika) al gek lopen wil de Oscar voor Beste Acteur Zondagnacht aan iemand anders worden toegekend.

donderdag 19 februari 2009

Doubt ****


De kritieken waren voor Doubt over het algemeen niet bijzonder gunstig. Iets wat ik niet helemaal (of liever gezegd helemaal niet) begrijp. Ik vond het juist een erg boeiende en mooie film. Doubt is een bewerking van een toneelstuk en dat kun je merken ook. De film moet het niet hebben van een flitsend gefilmd verhaal maar juist van de dialoog. Het is een genre waar ik erg van hou omdat ik nu eenmaal van mooi taalgebruik houd. Ik kan me dan ook wel voorstellen dat deze film niet aan een ieder besteed zal zijn.

Meryl Streep als de conservatieve non/lerares en Phillip Seymour Hoffman als vooruitstrevende priester spelen de sterren van de hemel. Het verhaal (hoe beladen en actueel dan ook) heeft niet zo heel veel om het lijf (om in termen te blijven). Het is veel meer hoe de spelers hiermee omgaan en hier invulling aan geven en dit is een genot om naar te kijken want bijna elke scène is raak en geeft verbaal vuurwerk. Niet verwonderlijk dat Doubt genomineerd is voor vijf Oscars allemaal in de categorie Beste Actrice of Beste Supporting Role en dat is toch best bijzonder voor een film. Streep en Hoffman zijn als tegenpolen aan elkaar gewaagd en gaan lekker los maar de show wordt wat mij betreft gestolen door de onbekende actrice Viola Davis. In één scène die niet langer dan vier minuten duurt zet ze een compleet overtuigende en wanhopige moeder neer, die in no time alle problemen en dilemma's samenvat en wel op zo'n manier dat het je naar de strot grijpt. Het is een Oscarwaardige scène en een pivot-point in de film. Oscar voor Actress in a Supporting Role meer dan verdient.

Doubt doet haar naam eer aan want tot het laatst toe blijf je twijfelen en daarmee is het een heerlijk stuk Relie-Drama dat de moeite van het kijken meer dan waard is.

woensdag 11 februari 2009

Slumdog Millionaire *****


Dat gaat lekker; we zitten pas in februari en ik heb nu al het gevoel zojuist naar de beste film van 2009 te zijn geweest. Slumdog Millionaire is een uiterst originele en daardoor niet makkelijk in een hokje te stoppen film. Je zou hem nog het beste kunnen omschrijven als een keiharde feelgood-movie die zich afspeelt in de sloppenwijken van Bombay. Het ene moment kijk je naar een prachtig menselijk sprookje en bij de volgende scène heb je ernstig de neiging weg te kijken, zo gruwelijk.

In de Indiase versie van "Weekend Millionairs" geeft de achttien jarige Jamal het ene goede antwoord na het andere om uiteindelijk nog maar één vraag van de miljoenenhoofdprijs verwijderd te zijn. Wegens tijdgebrek moet hij de volgende keer terugkomen voor de finalevraag en op dat moment wordt hij opgepakt omdat men vermoedt dat hij valsspeelt. In het politieverhoor dat volgt en waarin het er allerminst zachtzinnig aan toegaat vertelt Jamal zijn verhaal. Elk hoofdstuk in zijn verhaal is een wonderbaarlijke sleutel tot het antwoord op de vragen en door de flash backs ontstaat er een beeld van het leven van Jamal.

De drie onderdelen (de Quiz, het Politieburo en de Flash Backs) zijn razendknap, superspannend en met veel humor met elkaar verweven. Slumdog Millionaire heeft ondertussen op alle grote filmvestivals belangrijke prijzen in de wacht gesleept en is voor de komende Oscaruitreiking maar liefst tien keer (waaronder Beste Film en Beste Regie) genomineerd. Niet slecht voor een film die 13 milioen Dollar heeft gekost en met onbekende acteurs is gemaakt. Regisseur Danny Boyle (oa Trainspotting) heeft er een wonderlijk mooi spektakel van gemaakt. We zien bittere armoede, waar mensen leven in ongekend smerige krottenwijken en toch wordt het niet deprimerend. Boyle weet grote thema's als, verraad, het lot, echte liefde, oprechtheid en onrecht moeiteloos af te wisselen met humor of romantiek. Het geheel heeft de snelheid en onvoorspelbaarheid van een achtbaan waarbij de (Indiase) muziek en (kleurrijke) beelden naadloos op elkaar aansluiten. Hollywood en Bollywood wisselen elkaar moeiteloos af.

Het einde (dat door velen ongetwijfeld als "te zoet" zal worden bestempeld) is in ieder geval gewaagd en origineel. Ik vond het helemaal oké. Slumdog Millionaire is een prachtfilm waar je ademloos naar blijft kijken.

zondag 8 februari 2009

Revolutionary Road ****

How to Break Free, Without Breaking Apart?

Tien jaar na hun romance op de Titanic mogen Kate Winslet en Leonardo DiCaprio het nogmaals proberen. Ditmaal niet op een romantisch zinkend schip maar als Middle Class stel in een buitenwijk van een willekeurige Amerikaanse stad in de jaren vijftig. Amerika floreert en De Wheelers leven als mooi en succesvol koppel de Amerikaanse droom in hun prachthuis aan Revolutionairy Road. Toch zijn ze niet gelukkig; Frank heeft een saaie kantoorbaan en April's gedroomde carrière als actrice is nooit van de grond gekomen. Om uiteindelijk aan de dodelijke sleur van de oppervlakkige consumptiemaatschappij te ontkomen, komt April met het plan om voor een jaar naar Parijs te verhuizen. Dit leidt uiteindelijk tot veel twijfel, onderlinge ruzies en de angst voor gemiste kansen.

Vrolijk word je er niet van; dat is Sam Mendes (die tien jaar geleden het inktzwarte maar briljante American Beauty maakte) wel toevertrouwd. Er wordt buitengewoon goed geacteerd met een aantal prachtige bijrollen. Vooral de krankzinnige John Givings (Michael Shannon; terechte Oscar nominatie) die haarscherp samenvat hoe het zit en dwars door de motieven van Frank en April heenkijkt is geweldig. Camerawerk is fantastisch en origineel en de muziek past helemaal bij het verhaal.

Revolutionary Road is een film over idealen en dromen, en de prijs die je betaalt als je hier geen invulling aan geeft.

zaterdag 7 februari 2009

Kalender


De kalender en ik zijn het vandaag grondig oneens. Ik voel me al jaren 27 (zelfs al voordat ik dat was) en weiger dan ook principieel mijn eigen verval en aftakeling te vieren.

woensdag 4 februari 2009

Milk ***


Mijn dagen als hangjongere voor Tuschinski hebben korter geduurd dan verwacht. Sinds vandaag heb ik (voor de rest van het jaar) Amstelveen verruild voor Naarden om me daar op smaak- en geurstoffen te storten; interim werk het blijft boeiend en vooral afwisselend. In blinde paniek koos ik daarom gisteren voor de film Milk in Tuschinski.

Milk is een oerdegelijke biotopic over het leven van homo-rechtenactivist Harvey Milk (Sean Penn) die in de jaren zeventig als eerste openlijk homosexueel werd gekozen als gemeenteraadslid van San Fransisco. Nu hou ik helemaal niet van politiek geladen films over activistische bewegingen maar in deze film wordt zo goed geacteerd (door met name Sean Penn) dat het een pakkend verhaal oplevert. Eigenlijk vond ik het jammer dat in de eerste scène de dramatische afloop al wordt prijsgegeven want dit haalt (voor wie het verhaal nog niet kent) de spanning uit de film. Wat rest is een sterk tijdsbeeld van de homo-scène van de jaren zeventig in een vooruitstrevende stad als San Fransisco. Verwacht daar overigens niet al teveel van want ook in San Fransisco sloeg de politie in die tijd Gay-feesten en Gay-uitingen met harde hand uit en in elkaar. Ik ben blij dat dit waargebeurde verhaal nu op een mooie wijze op het witte doek uiteen wordt gezet. Ook al zal voor de (preutse) Amerikanen de uitingen van mannelijke affectie al snel als schokkend worden ervaren, toch heeft de vergrijzende en conservatieve Academy het aangedurfd Milk te nomineren voor maar liefst 8 Oscars waaronder die voor Beste Film en Beste Acteur. De nominatie voor Josh Brolin voor Beste Mannelijke Bijrol vind ik dan weer erg overdreven. Ondanks dat Milk soms iets te lang en hier en daar iets te persoonlijk is, is het wel een heerlijke film om naar te kijken en is het thema (zeker met de benoeming van Obama als president) nog altijd uiterst actueel. Wat dat betreft had het uitbrengen van deze film niet beter getimed kunnen worden.

maandag 2 februari 2009

Gomorra ****


Gomorra is een rauw realistisch film over de Maffia in Napels. Geen glamour of epische verhalen zoals in The Godfather waarin familietradities, opvolgingkwesties en macht op een romantische wijze een verhaal van epische proporties vertellen. Gomorra laat zien hoever de wortels van de maffia in elk aspect van de Italiaanse samenleving zijn doorgedrongen. In de troosteloze wijk Scampia (ten noorden van Napels) is er in ieder geval geen ontkomen aan. Hier is de maffia geen misdaadsyndicaat met strak hierarchische lijnen maar een misdadig netwerk dat gebaseerd op meedogenloos geweld een complete samenleving in zijn greep houdt.

De film volgt vijf verhaallijnen die ieder weinig met elkaar te maken hebben. Voor de verwende Hollywood liefhebbers zal dit vervreemdend overkomen. Geen hapklare brokken, dialogen vol kijkerinformatie of overbodige aanwijzingen. Hier wordt een actieve en oplettende houding verwacht. Zit je eemaal in de verhaallijnen dan ontvouwt zich een knap gemaakte film met vijf razendspannende verhalen. Je houdt ervan of je vindt het niks; een tussenweg is er niet. Ik behoor tot de eerste groep want na verloop van tijd werd ik onderdeel van de levens van de hoofdpersonen en leefde intens mee met de ontwikkelingen. Onnodig te vermelden dat het in de meeste gevallen niet goed afloopt en de gefilmde aanslagen met de snelheid van een intercity komen.

Gomorra is de verfilming van het boek dat onderzoeksjournalist Roberto Saviona drie jaar geleden publiceerde. Het boek deed in Italië veel stof opwaaien en Roberto moest na publicatie onderduiken. Gomorra geeft een naargeestig beeld van een verziekt Italië. Drie jaar geleden was ik een paar dagen in Napels en zo raar... Ik heb helemaal niks gemerkt van inktzwarte maffiapraktijken en uitzichtloze geweldspiralen. Voor mij is Italië nog altijd synoniem voor mozarella, rode wijn en mooie mensen. Gomorra maakt het alleen maar boeiender.

zondag 1 februari 2009

The Curious Case of Benjamin Button **


Met niet minder dan 13 Oscarnominaties (waaronder alle grote) en geregisseerd door David Fincher (Fight Club, 7even en Zodiac) is The Curious Case of Benjamin Button (CCofBB) op papier een interessante film. Het verhaal is in ieder geval origineel; Benjamin wordt geboren als bejaarde man om vervolgens met de dag jonger te worden. Verhaaltechnisch biedt dit vele mogelijkheden maar in de uitvoering wordt hier echter te weinig mee gedaan.

In een ziekenhuis in New Orleans ligt een oude vrouw te sterven juist op het moment dat de storm Katerina daar aan land dreigt te komen. Nog voor ze haar laatste adem uitblaast vraagt ze haar dochter voor te lezen uit een dagboek. Hierdoor ontstaat een raamvertelling waarin het verhaal van Benjamin Button verteld wordt. Om een verhaal op een dergelijke manier te brengen heb je een voice-over nodig die je steeds terug in het verhaal brengt. Nou heb ik het niet zo op voice-overs want ze horen zichzelf over het algemeen veel te graag (en teveel) praten. Zo ook in deze film, het haalde de vaart uit het verhaal en werkte eerder storend dan dat het iets toevoegde. Opvallendste aan de film is de lange speelduur. Met een lengte van 2 uur en 40 minuten is het een avondvullend programma. Er gebeurde echter te weinig en de spanningsboog was te zwak om al die tijd te kunnen blijven boeien. Toch waren er wel subtiele momenten en mooie verwijzingen. De klok in de stationshal die achteruitloopt bijvoorbeeld, of het regelmatige verschijnen van een kolibrie (de enige vogel die achteruit kan vliegen). Als je goed luistert hoor je door de hele film heen, het tikken van een klok. Dit is echter te mager om de film te redden. Ik kan er niet meer van maken dan dat de leden van de Academie met het toekennen van 13 nominaties flink de weg kwijt zijn. Misschien komt het doordat de vergrijzing ook daar heeft toegeslagen en men zich herkent in een film over de kracht van bejaarden.

Overigens lijkt mij de kans dat Brad Pitt de Oscar voor beste acteur in deze zoutloze Hollywoodproductie ook echt gaat winnen uitermate klein als ik naar de concurrentie kijk; Sean Penn (Milk), Frank Langella (Frost/Nixon) of Richard Jenkins (The Visitor). De Oscar voor beste Makeup zal ongetwijfeld wel bij CCofBB terechtkomen want de oude Benjamin transformeerde op een fenomenale wijze in de immer jeugdig ogende Brad Pitt terwijl Cate Blanchet nou juist de andere kant op ging, waarbij ze elkaar zo ongeveer in het midden vonden.

donderdag 29 januari 2009

Tokyo Cafe


In het kader van het Groot-Vergelijkend-Sushi-Restauranten-Onderzoek was het gisteren de beurt aan Tokyo Cafe. Met vaste Sushi-partner had ik afgesproken aan Het Sui alwaar deze Sushi snoepwinkel wat verscholen ligt tussen Kalverstraat en Maagdenhuis. Maar vergis je niet, Tokyo Cafe is net als de telefooncel van Docter Who; van binnen is het groter dan van buiten.

Het concept is even simpel als briljant want gedurende weekdagen is het; Eat al the Sushi you like for only € 19.80. Iets dat Hollanders zeker aanspreekt want de tent zat op een doordeweekse avond bomvol. Na bestudering van de spelregels kan er besteld worden. Uiterst efficiënt worden de orders (van maximaal 5 items per keer) uitgevoerd. Nu is het bij Tokyo Cafe wel Sushi eten... om het Sushi eten. Gezellig uitgebreid tafelen is er niet echt bij want in de twee uur die tot je beschikking staat moet er doorgegeten worden. Ons voornemen om de hele kaart te eten is bij de vierde ronde gestrand, er kon geen Sushi meer in. Op het laatst moet er nog behoorlijk goed getimed worden want elke niet opgegeten Sushi levert (om verspilling tegen te gaan) twee Euro penalty op. De bediening was redelijk, de Sushi goed. Heb je zin in Sushi zonder ellenlange tafelsessies, dan is het hier efficiënt Sushi eten en rijstwijn drinken.

zondag 25 januari 2009

Valkyrie ***


Tom Cruise is allang weer weg uit Amsterdam en Carice van Houten en Halina Reijn staan na alle gala premières weer met beiden benen op de grond. De rode loper lag er gisteren niet meer maar gelukkig draait Valkyrie nog wel in de grote zaal van Tuschinski.

Het verhaal over Generaal von Stauffenberg die in 1944 een aanslag op Adolf Hitler pleegt is ondertussen behoorlijk bekend. Over het maken van de film blogde ik reeds op 30 juni 2007. Nu hou ik niet van oorlogsfilms maar het verhaal over operatie Valkyrie blijft intrigerend en spannend. Valkyrie zit technisch erg goed in elkaar en er is mooi gefilmd. Tom Cruise speelt een goede von Stauffenberg (in)compleet met missende rechterarm en twee vingers aan zijn linker. Die verminkte hand is echt knap gedaan. Waar alleen niet aan te wennen valt, is dat alle Duitsers Engels spreken met een accent of ze net van de golfbaan afkomen. Steeds weer had ik het idee dat de Engelsen een complot tegen Hitler aan het smeden waren. Tom Cruise fietst daar nog eens tussendoor met weer een Amerikaans accent. Al met al werd het een beetje een rommeltje en enige voorkennis van de karakters en namen kan geen kwaad. Ook al is de afloop bekend; Valkyrie blijft een spannend verhaal waarin kleine toevalligheden de hoofdrol opeisen. Carice en Halina zijn in dit internationale Hollywood geweld onze nationale trots en blijven fier overeind.

Bij wijze van uitzondering hierbij een citaat uit mijn eigen blog:
Valkyries zijn strijdgodinnen uit de Noorse mythologie. Hun doel was om de slagvelden te bezoeken en de meest heldhaftige (gedode) strijders te kiezen en hen mee te nemen naar het Walhalla. Alleen de dapperste krijgers werden uitgekozen, en zij genoten een goed leven in het Walhalla tot de eindstrijd; de Ragna Rök. Zolang de Valkyrie maagd bleven, zouden ze onsterfelijk en onkwetsbaar zijn. De weerkaatsing van hun harnassen werd verantwoordelijk gehouden voor het poollicht.

dinsdag 20 januari 2009

Seven Pounds *


Omdat iemand me vertelde dat Seven Pounds een inspirerende film was, ik me verveelde én omdat ik dit jaar wat meer "grote" films wil zien, zat ik dinsdagmiddag in Tuschinski. Dit pakte niet goed uit want wat ik kreeg was een van schuld- en boetegevoelens overlopende Will Smith die als donor-engel en voor God spelend over goed en fout en ook nog eens over leven en dood beslist. Een mysterieus begin wordt al snel om zeep geholpen door overvloedige aanwijzingen en flash backs waardoor je mijlen voor het fatale ongeluk begrijpt wat er aan de hand is en hoe dit af zal gaan lopen. Toch is dit oppervlakkige donor-drama groot uitgebracht en zal het bij de SBS doelgroep waarschijnlijk best goed scoren. Er werd zo slecht geacteerd dat hierbij vergeleken De Grote Donorshow van BNN oscarmateriaal was.

zaterdag 17 januari 2009

Frost/Nixon ****


400 million people were waiting for the truth

De titel maakt in ieder geval meteen duidelijk wie de hoofdrolspelers in deze film zijn. David Frost; een talk show host en Richard Nixon; de ex-President van de Verenigde Staten. Vier jaar na het Watergate schandaal van 1972 (klik hier om je geheugen op te frissen) zoekt de Brit David Frost (Michael Sheen) contact met de afgetreden president Nixon (Frank Langella) om een serie interviews met hem te maken. Omdat Nixon denkt met een onervaren politiek interviewer te maken te hebben en zo zijn kansen ruikt om zichzelf te rehabiliteren stemt hij toe in een serie van vier interviews.

Tja en dan kijk je dus de rest van de film naar twee mannen die tegenover elkaar op een stoel zitten te praten. Klinkt saai maar dat is het absoluut niet. Regisseur Ron Howard heeft het zodanig opgezet dat je het gevoel hebt naar een bokswedstrijd (compleet met helpers) zit te kijken. De film begint wat traag en met weinig ontwikkeling tot de interviews beginnen. Vanaf dat moment werd ik de film ingezogen mede omdat Frank Langella een meesterlijke Nixon neerzet. Zijn gezicht lijkt natuurlijk niet op dat van Nixon maar zijn bewegingen, taalgebruik en manier van lopen zijn helemaal Nixon. In de eerste drie interviews pakt hij Frost dan ook helemaal in. Nixon reageert met anekdotes in plaats van antwoorden en hij blaast de onervaren Frost compleet van tafel, zichzelf in een steeds positiever daglicht stellend. Eén specifieke gebeurtenis aan de vooravond van het vierde interview (dat over Watergate zal gaan) schudt David wakker en hij besluit zich nu wel tot in detail voor te bereiden. Hij pakt Nixon keihard aan en drijft hem verbaal steeds verder in een hoek tot Nixon uiteindelijk dat toegeeft wat hij nu juist al die jaren ontkent heeft:

- David Frost: Are you really saying the President can do something illegal?
- Richard Nixon: I'm saying that when the President does it, that means it's not illegal.


Op dat moment was het doodstil in de zaal en ik heb 122 minuten geboeid zitten kijken naar dit stuk niet zo bekende Amerikaanse geschiedenis. Als je je realiseert dat de weergave van de interviews zijn gemaakt op basis van de originele transcripten moet dit in die tijd na de tumultueuze Watergate jaren toch een ongekende impact hebben gehad. Frost/Nixon is een op alle fronten geslaagde film met sterke bijrollen (oa Rebecca hhmmm Hall), de nodige humor, boeiend verhaal en prachtige muziek van Hans Zimmer. (Trailer)

zondag 11 januari 2009

The Visitor ***


Connecting is Everything

Dit weekend is massaal de schaatskoorts uitgebroken met als gevolg dat er gisteren een negatief reisadvies richting Biesbosch moest worden uitgegeven en ik vanmorgen werd gebeld met de vraag of ik zin had in een toertocht. 45 kilometer door oerhollands polderland tegen de wind in sukkelen; dat is waar zoiets bij mij op uitdraait. Mijn enkels lijken wel van elastiek en mijn knieën springen spontaan op slot zodra ik een paar Noren onderbind. Goedbedoelde adviezen als "Door je knieën buigen" en "Je gewicht op de ijzers laten rusten" zijn volkomen nutteloos wanneer je al blij bent rechtop te kunnen blijven staan. Op zo'n mooie ijsdag als vandaag zit ik liever met een boek achter het raam en kijk zo nu en dan over het IJ, waar overigens geen spoor van ijs te bekennen valt.

'S middags dan toch maar even naar de bioscoop gegaan. In the Movies draaide The Visitor; een Amerikaanse tragie-komedie van Thomas McCarthy die in 2003 al de uitstekende film The Station Agent maakte. The Visitor gaat over een saaie Amerikaanse weduwenaar en professor in de Economie, Walter (Richard Jenkins) die naar New York afreist voor een conferentie en daar in zijn appartement onverwacht twee (illegale) mensen aantreft. Hij sluit vriendschap met ze en treft al snel net die levensvreugde die zo ontbreekt in zijn eigen bestaan. Zo leert hij jembee spelen en ontmoet mensen die hij in zijn eigen wereld nooit ontmoet zal hebben. Klinkt wat klef allemaal maar zo komt het niet over. De film komt traag op gang maar het verhaal blijft zeker boeien. Er wordt ruim de tijd genomen voor sommige scènes waardoor het verhaal zichzelf begint te vertellen. Een verhaal over een sympathieke Syrische asielzoeker met goede bedoelingen die wordt uitgezet neigt al snel naar vals sentiment maar McCarthy weet dit knap te omzeilen. Door het uitstekende acteerwerk is het meer een film over het karakter en de ontwikkeling van Walter en de andere tegenspelers dan een uitzet-drama en de alom aanwezige subtiele humor maakt het niet te zwaar.

Hou je van drama en tragi-komedie (en New York) dan is dit een pareltje om naar te kijken. Ook mooi om naar te kijken is Hiam Abbas die de rol van moeder van de illegale muzikant speelt.

woensdag 31 december 2008

Australia **


Ook al schrijf ik dit op 1 januari, toch plaats ik het (om statistisch-strategische redenen) op 31 december. Door omstandigheden (die geen verdere uitleg nodig hebben) was het niet mogelijk op de juiste datum (gisteren dus) nog iets zinnigs op het Blog te knallen. Nu de mist in mijn hoofd samen met de kruitdampen op straat opgetrokken zijn doe ik alsnog een poging. Op oudejaarsdag nog even snel een film pakken heeft wel iets aparts moet ik zeggen. In een nauwelijks verwarmde en nog niet half gevulde Grote Zaal van Tuschinski vergde het doorzettingsvermogen om een film met de lengte van Australia uit te zitten. Iets wat ons gemakkelijk afging omdat we wisten dat er na afloop champagne in de altijd sfeervolle Escape voor ons klaarstond.

Australia is een groots opgezet verhaal over... Australië. Niet zozeer over de ontwikkeling van Australië als wel over de Engelse Lady Ashly (Nicole Kidman) die (net voor het uitbreken van WOII) met behulp van de ultra-stoere kuddedrijver Drover (Hugh Jackman) een kudde koeien vanuit het binnenland van Australië naar Darwin moet zien te krijgen om de toekomst van haar Farm te redden. Uiteraard ondervindt ze onderweg de nodige tegenslag en tegenwerking maar uiteindelijk lukt het toch. Hierna breekt in alle hevigheid de oorlog uit en wordt Darwin aangevallen door de Japanners waarna een nieuwe golf van spannende en sterk-spul-hè-momenten volgen. Regisseur Bas Luhrmann (Romeo & Juliet (1996) en Moulin Rouge (2001)) heeft het groots aangepakt. De film oogt mooi, met spectaculair mooie opnames van het Australische landschap en het verhaal loopt lekker. Maar het was mij allemaal iets te romantisch. Telkens als je denkt dat alles verloren is en alle inspanning tevergeefs, loopt het toch net weer goed af. Nicole Kidman groeide maar moeizaam in haar rol en wilde maar niet transformeren in de stoere Outback boerin die de film nodig had. Hugh jackman daarentegen kon in de ogen van het vrouwelijke publiek niets fout doen. Nu hoeft hij daarvoor niet echt veel te doen: op een paard aan komen draven met half openstaande bloes is al ruim voldoende om hele groepen dames in katzwijm te laten vallen. Tekst en acteertalent zijn duidelijk ondergeschikt. Als ouderwets romantisch epos is Australia geslaagd, maar een meesterwerk in de traditie van Gone With the Wind (1939) en Out of Africa (1985) kan ik het niet noemen.

Al met al was Australia een mooie en vooral gezellige afsluiting van het filmjaar 2008.

dinsdag 30 december 2008

Brief Encounter **


Deze tijd leent zich uitstekend voor nostalgie. Vrieskou en ijs vragen om rode wijn, port én oude films en wat is daarvoor een betere plek dan het Filmmuseum in het Vondelpark. Ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van regisseur David Leans, bekend van Lawrence of Arabia (1963), Doctor Zhivago (1965) en Passage to India (1985), heeft het British Film Institute een groot deel van zijn werk gerestaureerd. Het filmmuseum vertoont in het kader hiervan rond de kerstdagen de film Brief Encounter uit 1945. Brief Encounter wordt door velen beschouwd als de meest romantische film uit de Britse filmgeschiedenis.

Of dat zo is...? Ik vond het er nogal serieus aan toegaan in deze vertelling over een onmogelijke liefde. Eigenlijk zit je constant te kijken naar twee mensen die vreemdgaan en de regisseur probeert je hiervoor sympathie te laten opbrengen. Dat lukt redelijk goed want tja, wie kent dat gevoel niet: even hopeloos verliefd worden op een ander terwijl je keurig getrouwd bent en een gezin hebt. Het verhaal is simpel maar het is wel prima uitgewerkt. Voor die tijd was het ongetwijfeld een gewaagd thema, er wordt goed geacteerd en de (zwart/wit) opnames zijn prachtig. Met name de scènes die zich op het station afspelen zijn mooi; de wachtruimte, de barvrouw, de voorbij denderende treinen met veel rook en als beste; dezelfde scène die twee maal voorkomt maar de tweede keer een totaal andere (emotionele) lading heeft. Ook al voelde ik de chemie die er tussen de twee moest zijn niet echt, de film past uitstekend bij de sfeer en het gevoel van deze tijd.

maandag 29 december 2008

Lijstjes


Als dit zo doorzet stevenen we af op de koudste jaarwisseling in jaren. Dat wordt gezellig kleumen morgenavond met z'n allen op de Dam en de Nieuwjaarsduik gaat eindelijk eens ergens over en zal mooie plaatjes van onderkoelde en om reanimatie smekende mensen op het Scheveningse strand opleveren. Volgens onze nationale bangmaker en superstormvoorspeller Piet Paulusma is dit allemaal nog maar kinderspel want volgens hem er staat een heuse koudegolf voor de deur. Niet zomaar vrieskou want Piet voorspelt voor begin 2009 temperaturen van -35°C; kijk dan hebben we het teminste ergens over.

Traditiegetrouw is het zo tussen Kerst en Oud & Nieuw ook de periode van terugblikken en het samenstellen van lijsten. Ook al word je er zo langzamerhand mee doodgegooid, het blijft toch leuk. De Nederlandse Filmjournalisten kozen vorige week The Dark Knight als beste bioscoopfilm van 2008. Hier hebben we dan ook meteen mijn grootste misser van dit jaar te pakken want ik heb deze film niet gezien. Niet dat ik niet wilde, maar wie brengt er nu zo'n grote film midden in de zomer uit; da's vragen om problemen. Als beste Nederlandse film werd Oorlogswinter gekozen. 2008 was al met al een behoorlijk filmjaar, ook al sprong er wat mij betreft niet echt iets tussenuit. Met nog twee films te gaan vormt 54 bezochte bioscoopfims in 2008 een prima score. Grootste verrassing was Aanrijding in Moscou omdat hij zo onverwacht grappig was met een onbekende cast die fantastisch speelde. Echt favoriete film heb ik niet dus hierbij mijn lijstje in willekeurige volgorde:
  • Sleuth
  • Mio Fratello è Figlio Unico
  • Juno
  • No Country for Old Men
  • Cassandra's Dream
  • Le Grain et le Mulet
  • In Bruges
  • This is England
  • Factory Girl
  • Aanrijding in Moscou
  • Burn After Reading
  • Der Baader Meinhof Komplex
  • Vicky Cristina Barcelona
Hmmm, een hoog filmhuisgehalte nu ik het zo bij elkaar zie staan. Volgend jaar misschien iets meer mainstream en de grote releases aflopen? Overige hoogte- en dieptepunten... Het overlijden van Adriaan Jeaggie vind ik een absoluut dieptepunt en op 25 maart konden we met 880 km aan file de één na drukste spits ooit bijschrijven. Het gekke is dat ik me daar helemaal niets meer van kan herinneren. Voor mezelf was 2008 niet slecht en ook niet super bijzonder. Naar nu blijkt heb ik dit jaar op de top van de huizenmarkt een nieuw appartement gekocht, dus dat is toch maar knap getimed. Na 15 januari zullen we weten of de kredietcrisis in stilte aan me voorbij zal trekken. Op naar 2009.

zondag 28 december 2008

Notenkraker


Het begint een aangename traditie te worden om rond de kerstdagen met zus en moeder een groot klassiek ballet te bezoeken. Vorig jaar was het het Zwanenmeer en dit jaar stond De Notenkraker op het programma. De Notenkraker is het kerst-sprookjes-ballet bij uitstek, het Muziektheater een uitstekende locatie en Het Nationale Ballet een prima gezelschap voor deze rijk uitgedoste theatervoorstelling. Het verhaal speelt op kerstavond als het meisje Clara een houten pop (De Notenkraker) kado krijgt die in haar droom verandert in een knappe prins die haar meeneemt naar magische werelden met sprookjesachtige figuren en een enge Muizenkoning. Op de wereldberoemde muziek van Tsjaikovski werd er virtuoos gedanst, de decors waren van een betoverende schoonheid en de decorwisselingen waren gewoonweg spectaculair. De decorbouwers zijn duidelijk helemaal los gegaan. De Prima Ballerina Marisa Lopez zag er niet alleen goed uit, ze kon ook nog prachtig dansen. In 2005 ontving deze 31-jarige Amerikaanse de Alexandra Radiusprijs wegens haar grote uitstraling en sprankelende toneelpersoonlijkheid. Dit jaar is ze één van de genomineerden voor de Zwanen 2008.

Na dit culturele middagje naar de Utrechtse Straat om ons daar nog eens culinair te laten verwennen. In de Keuken keken ze al verwachtingvol uit naar onze komst en was men druk bezig met de voorbereidingen voor ons 5-gangen verrassingsmenu. Echter na gang twee waren we (met alle tussengangen, amuses en pré-desserts) de tel al volledig kwijt. We gaven ons over aan de koks in de hoop dat zijn beter konden tellen dan wij. Dat bleek nog best tegen te vallen want de gerechten bleven doorkomen. Het werd een lange maar heerlijke avond.

zaterdag 27 december 2008

Vicky Cristina Barcelona ***

Only Unfulfilled Love can be Romantic

Woody Allen heb ik de laatste maanden een beetje her-ontdekt. Manhattan, Annie Hall of Play it Again Sam, ik vind het stuk voor stuk meesterwerkjes al moet je er wel van houden. Een neurotische, onzekere Allen die zich constant af loopt te vragen of hij het wel goed doet en waartoe al het geploeter in het leven leidt, kan niet iedereen verdragen. De nu 72-jarige Allen is nog altijd uiterst produktief (op filmgebied althans). Zijn vorige film Cassandra's Dream is de bioscopen nog niet uit of zijn nieuwe film speelt al weer. Vicky Cristina Barcelona is een toegankelijke relatiecomedie die zich in Barcelona afspeelt. Maar zoals vaker in de films van Woody Allen dient deze oppervlakkigheid slechts als luchtige verpakking voor zwaardere en dieper liggende thema's. Met die verpakking zit het overigens meer dan goed; Scarlett Johansson en Rebecca Hall met als decor Barcelona is op zichzelf al een genot om naar te kijken.

Twee Amerikaanse vriendinnen gaan voor de zomer naar Barcelona. Daar ontmoeten ze de woest aanstrekkelijke Spaanse schilder Juan (Javier Bardem) en diens knetter gestoorde ex-vriendin (Penélope Cruz). Vanaf dat moment loopt hun vakantie (en de rest van hun leven) totaal anders dan ze zich tot dan toe hadden voorgesteld. Wat volgt geeft een interessante kijk op verschillende visies op de liefde en hoe dit vorm te geven. Verder zal ik niet al teveel over het verhaal vertellen. Een driehoeksverhouding en een trio met een tongzoenende Scarlett Johansson en Penélope Cruz; het klinkt allemaal veelbelovend en heftig, maar Woody Allen blijft een (preutse) Amerikaanse regisseur dus verheug je erop maar stel je (om teleurstellingen te voorkomen) er niet al teveel bij voor.

De film heeft een prachtige sfeer, met mooie kleuren en je voelt het buitenleven met zijn Spaanse passie. Rebecca Hall is een plaatje om naar te kijken en acteert als de neurotische Vicky behoorlijk goed. Scarlett Johansson is vooral goed gecast maar heeft nog steeds moeite met acteren. Javier Bardem bewijst zijn veelzijdigheid na zijn rol als psychopaat in No Country for Old Man. Maar het is Penélope Cruz die de pannen van het dak speelt, ze spettert van het scherm en geeft de film lading. Haar uitbarstingen in het Spaans met vuurschietende ogen als jaloerse ex-vriendin en manisch kunstenares zijn angstaanjagend. Tot slot de muziek; die speelt dagen na afloop nog steeds door mijn hoofd.

dinsdag 23 december 2008

Kerstboom


Het is al donker als ik op mijn fiets stap. Het werk zit er op en nu lekker anderhalve week vrij. Met Last Christmas van Wham in mijn hoofd fiets ik naar het on-ogenlijke Abina om daar nog een borrel met een collega te drinken. Abina is héél origineel afgeleid van de namen van de eigenaars Ab en Ina van van de Horst. Ab is helaas in 2005 overleden maar de kroeg en de sfeer heeft daar weinig onder geleden. Nog steeds kun je er onbeperkt spareribs en mosselen eten maar het meest in trek is het bruinekroeg-gedeelte waar het op 5 minuten werkafstand lekker borrelen is. We drinken een paar biertjes en spreken elkaar moed en tips in om de komende kerstdagen door te komen. Daarna snel door naar de Amstel om met een andere collega Sushi te gaan eten. Toen ik nog op het Waterlooplein woonde haalde ik hier mijn Sushi. Toen zat er nooit één ziel aan de trendy ogende Sushibar maar nu loopt het duidelijk stukken beter; de tent zat afgeladen vol. Het was er verbazend gezellig en de Sushi, het Japanse "Iki" bier en de sake smaakten buitengewoon goed. Met een tevreden gevoel sta ik om een uur of tien weer buiten, neem afscheid en fiets naar huis.

Onderweg zie ik op één van de grachten een kerstboom liggen. Het exemplaar is duidelijk afgetuigd en op straat gegooid. "Vreemd om de dag voor kerst je kerstboom de deur uit te doen", denk ik bij mezelf. Mijn fantasie slaat meteen op hol; einde van een relatie en is één van de twee samen met de kerstboom op straat gezet? Is de betreffende man misschien nog aan het (over)werken en op dit moment volkomen onwetend van het rigoureuze besluit dat zijn vrouw een paar uur geleden genomen heeft? Misschien een eenzame alcoholist dit er dit jaar nu eindelijk eens iets gezelligs van wilde maken maar het bij nader inzien toch niet aandurft. Tegen de tijd dat ik thuis ben spelen zich in mijn hoofd hele slachtpartijen af.

zondag 21 december 2008

Un Conte de Noël *


Ik heb het niet vaak over mijn collega's. Niet dat ze niet leuk zijn; ze zijn hilarisch. Afgelopen vrijdag hadden we onze afdelings-kerstborrel en dat werd behoorlijk gezellig en eindigde geheel in stijl met de kerst-CD van Hazes op volume tien. Kortom, hiermee was het kerstseizoen 2008 voor mij officieel geopend en zat de kerststemming er het hele verdere weekend goed in.

Vandaar vandaag gekozen voor Un Conte de Noël omdat ons dat een hilarische kerstfilm leek. Ik zag het al helemaal voor me; een disfunctionele familie (zo'n beetje in de stijl van Festen) die vanwege het kerstdiner na jaren allemaal weer eens bij elkaar komt. Iets wat natuurlijk uit moet lopen op confrontaties, jarenlang opgekropte frustraties komen onder invloed van drank en sentiment ineens rauw aan de oppervlakte gevolgd door schokkende onthullingen en openhartige bekentenissen. Helaas, Un Conte de Noël heeft weinig van dit alles. Het is een loodzware film die eindeloos lang duurt. Terwijl de karakters het stuk voor stuk in zich hebben om zowel grappig, hilarisch als boeiend te zijn kabbelt de film maar zo'n beetje voort. Wat is het toch met die Fransen? Ze nemen zichzelf veel te serieus zonder dat er ook maar ergens iets van humor valt te bespeuren. De onderbroekenlol van dat slijmerige driftkikkertje Louis de Funès is zo ongeveer het meest humorvolle dat de Franse filmindustrie heeft voortgebracht. Resultaat: zondagavond niet goed besteed, kerstgevoel totaal verdwenen en al helemaal geen zin om morgen weer met Air-France aan de telefoon te hangen.

donderdag 11 december 2008

Oorlogswinter ***


De avond eindigde even hilarisch als hij begon. De geplande voorpremière van de nieuwe film van Woody Allen( Vicky Cristina Barcelona) ging helaas voor ons niet door vanwege file-perikelen in combinatie met verkeerde timing van mijn film-partner. Zittend in Cinecenter met een kop koffie en filmladder voor onze neus moest er een alternatief verzonnen worden. Dat het een film moest worden stond vast, we zouden immers naar de film vanavond. Het voorstel voor Oorlogswinter werd met enthousiasme begroet dus op naar Tuschinski.

Oorlogswinter; het verhaal naar het boek van Jan Terlouw kennen de meesten wel. Ook ik heb het boek gelezen toen ik jong was maar kan me met geen mogelijkheid meer herinneren waar het over gaat. Het verhaal mag dan niet ingewikkeld zijn om te volgen, de film behandelt wel grote thema's als vriendschap, verraad en vertrouwen. De opnames en het camerawerk is prachtig. De makers hebben het zich niet makkelijk gemaakt door de hele film in een besneeuwd landschap en dorp te laten spelen. Het ziet er prachtig uit en er wordt redelijk geacteerd. Vooral door de kleine Michiel (Martijn lakemeijer) met zijn vernederlandste Engels. Hoopvol was dat de zaal goed gevuld was met meest jonge mensen. Achter ons zaten twee rijen brugklassers die (nadat de film eenmaal begonnen was) zich redelijk rustig hebben gehouden en zo nu en dan helemaal in een deuk lagen, vooral om het kromme Engels van Michiel.

Negen dagen en al meer dan 125.000 bezoekers is meer dan James Bond voor elkaar kreeg. Dat belooft wat met de kerstvakantie voor de deur. Na de film zochten nog wat vertier op het Leidseplein. In het Palladium was het voor een doordeweekse woensdagavond een dolle boel en als veertigers vielen we helemaal in de doelgroep. Om ons heen vloeide de drank rijkelijk en het ging er heftig aan toe. Helaas hebben we net niet het kapseizen en zinken van de Titanic kunnen meemaken.

zondag 7 december 2008

Der Baader Meinhof Komplex ****


Een gezellige tijd moet dat zijn geweest: de jaren zeventig in Duitsland. Zomers met z'n allen gezellig naar het naaktstrand en overal, werkelijk overal werd gerookt; in de trein, de rechtzaal, ja zelfs in het ziekenhuis was het de gewoonste zaak om liggend in je ziekbed er eentje op te steken. Het was ook de tijd van de opkomst van de Baader Meinhof Gruppe. Een naam die bij iedere veertiger herinneringen zal oproepen; waarschijnlijk zelfs rillingen bezorgt. Mij staan de keiharde aanslagen in de jaren 70 waarbij vele doden vielen nog helder voor de geest. Echter veel verder dan dat de namen staan voor Andreas Baader en Ulrieke Meinhof kom ik niet. Wat de Baader Meinhof Gruppe (Later overgegaan in de Rote Armee Fraktion) nu precies wilde bereiken met al dit geweld is toen volledig langs me heengegaan. Wel weet ik dat ze met hun spectaculair agressieve acties een heel land in de greep hielden en heel intrigerend vond ik het feit dat daar vrouwen bij betrokken waren.

Voor een ieder die wil weten hoe het nu precies zat en wat er zich heeft afgespeeld is de film Der Baader Meinhof Komplex een uitstekende mogelijkheid. Ook al duurt de film 2,5 uur, ik heb constant op de punt van mijn stoel gezeten. De film geeft in historische volgorde zeer nauwgezet de ontwikkeling en de gebeurtenissen uit die tijd weer. Het is het verhaal van een groepje idealistische studenten die radicaliseren en uiteindelijk overgaat tot gewapend verzet en terroristische aanslagen. De bankovervallen, de kaping van een Lufthansa toestel, de gijzeling van de Israëlische ploeg tijdens de Olympische spelen in Munchen en de ontvoering en moord op de industriëel Hanns-Martin Schleyer; eindelijk wordt alles in perspectief gezet en vallen na 30 jaar de puzzelstukjes voor mij samen. De film maakt niet echt duidelijk wat nu de drijfkrachten en beweegredenen van de leden zijn geweest. Het is meer een nauwgezette beschrijving van de gebeurtenissen. Dat deze worden afgewisseld door echte beelden maakt van de film haast een documentaire maar dit is niet storend, integendeel het voegt juist iets toe. De film is bijzonder goed gecast en er wordt erg goed geacteerd. Als dit thema je interesse heeft moet je zeker gaan kijken. Ik zou me dan wel even vooraf inlezen zodat de vele namen, karakters en gebeurtenissen wat meer voor je leven. Maak hier vooral niet teveel werk van, even de Wikipedia raadplegen is voldoende.

Tot slot nog de vermelding dat dit de Duitse inzending voor de Oscar voor beste buitenlandse film wordt. Volkomen terrecht.

zondag 30 november 2008

Ifigeneia in Aulis


Het Meisje en de Oorlog

De hele Griekse vloot heeft zich verzameld in Aulis om van daaruit gemeenschappelijk uit te varen naar Troje. De bedoeling is de Ontvoerde Helena terug te halen en de als onneembaar bekend staande stad met de grond gelijk te maken. Echter, de vloot wordt in Aulis opgehouden door windstilte. De godin Artemis houdt gunstige wind tegen omdat legeraanvoerder Agamemnon niet aan haar geofferd heeft. Uit woede eist Artemis in ruil voor goede wind dat Agamemnon zijn dochter Ifigineia offert. Het leger is het wachten zat, zit vol testosteron, wil vechten en eist het offer. Onder het voorwendsel van een huwelijk wordt Ifigineia naar Aulis gehaald. Haar moeder Klytaimestra ontdekt het bedrog en confronteert Agamemnon met het voornemen zijn eigen dochter te vermoorden.

Zie hier de achtergrond waartegen het stuk zich afspeeld. Bedrog, kindermoord en wraak zijn de terugkerende thema's in de mytologische familiegeschiedenis van het geslacht Tantalos. Griekse mythologie is nu eenmaal niet voor de zachtzinnigen. Euripides schreef het stuk rond 400 v. Chr. en ook al is het dus bijna 2.500 jaar oud en zijn de gruweldaden onvoorstelbaar het verhaal is nog steeds actueel. Oorlogen en macht brengt mensen nu eenmaal tot afschuwelijke daden.

De enscenering was indrukwekkend. Tientallen in rijen opgestelde poppen zijn als het zwijgende, maar constant aanwezige en dreigende leger nadrukkelijk aanwezig. Er werd buitengewoon goed geacteerd, ook al miste ik Halina Reijn die een heel mooie Ifigineia zou kunnen neerzetten. Maar hiermee doe ik karin Smulders tekort. Gelukkig maakte het prachtige spel van de Vlaamse Chris Nietvelt als Klytaimestra veel goed. Zoals zijn een zin kan uitspreken... Al zou ze uit het telefoonboek voorlezen, zou ik het nog mooi vinden. Niet voor niets heeft ze dit jaar de Theo 'd Or voor haar rol in Romeinse Tragedies gewonnen.