Afgelopen voorjaar had ik het helaas gemist; geen tijd, sportavonden, te laat achter kaartjes aan, dat soort werk. Ditmaal had ik meer geluk. In het kader van het Theaterfestival van Nederland en Vlaanderen worden van 30 augustus tot en met 9 september ruim 300 voorstellingen gegeven door een Nederlandse en Vlaamse theaterselectie. Allemaal heel ingewikkeld met vier themakanalen die elk een eigen programmering hebben en samen het festival vormen en waarbij zappen is toegestaan. Mij kan dat allemaal niet zoveel boeien want ik wil de Hamlet van de twintigste eeuw gewóón zien en dat het genomineerd is voor de publieksprijs; leuk. De snoeiharde verfilming uit 1966 met (het toen al gescheiden koppel) Richard Burton en Elizabeth Taylor maakte indertijd grote indruk en is nog altijd bekend maar het blijft een bewerking van het toneelstuk dat Adward Alby in 1962 schreef. Who is Afraid of Virginia Woolf is de ultime huwelijkstragedie, een relatiedrama van epische proporties.
Vier acteurs en twee bankstellen, meer staat er niet op het podium. Het stuk begint eigenlijk als de avond al geëindigd is. George en Martha nodigen na een feestje een jong koppel uit om bij hen thuis nog wat te drinken. De ontmoeting ontaart langzaam in een gemene woordenstrijd tussen George (Porgy Franssen) en Martha (Olga Zuiderhoek) en ze gebruiken hun bezoek om elkaar te kwetsen. Wat volgt is een nacht vol drank en drama. In het begin is het kwetsen en beledigen nog van academische aard en worden er nog énige beleefdheden jegens de gasten in acht genomen. Maar naarmate de nacht vordert en de drank steeds meer greep op het stel krijgt ontwikkelt met name George zich tot een ware straatvechter en laat zijn vrouw en gasten alle hoeken van het toneel zien.
Het jonge stel werkt als een katalysator op George en Martha en de jarenlange opgekropte frustratie, woede en vuiligheid is niet meer te stoppen. Geen van beiden heeft kunnen voldoen aan de verlangens en verwachtingen van de ander, ambities zijn niet waargemaakt, dromen vervlogen en hun huwelijk heeft beiden niets dan teleurstelling opgeleverd. Na 23 jaar huwelijk kennen ze elkaar door en door en weten dus feilloos waar ze elkaar moeten raken. Het jonge stel, in eerste instantie erg ongemakkelijk met de situatie, blijkt zelf ook niet brandschoon. Ze raken hopeloos verstrikt in het gevecht en de spelletjes van George en Martha en ook hun prille huwelijk blijkt doorvlochten met leugens en geheimen. Ook al maken George en Martha elkaar bijna af, ze blijven toch.
Pas wanneer het weer licht wordt, het bezoek vertrokken is en George, in een ultime poging om Martha te bereiken, de illusie die hen samenhield om zeep heeft geholpen kunnen ze zichzelf zijn, maar of er dan nog toekomst is? George en Martha gunden elkáár de overtocht niet waardoor ze beiden de boot gemist hebben...
Na afloop hadden we in de spiegelzaal van de Stadsschouwburg een interactieve sessie met de regisseur Gerardjan Rijnders en ook de acteurs mengde zich onder het publiek. Daar vernamen we dat, door in plaats van een bar en dienbladen óp het toneel, de drankglazen in de coulissen te zetten het stuk zijn enorme vaart krijgt; dat dit de tiende Nederlandse bewerking van het stuk was en dat aan de vertaling van Gerard van het Reve bijna niets is gewijzigd. Dat was ook niet nodig want de tekst staat nog altijd bol van de vlijmscherpe humor en de vileine zinnen komen hard aan. Alle drank op het toneel maakte dorstig want na afloop smaakte de koude biertjes buitengewoon goed. Een indrukwekkende avond.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten