Een regenachtige zaterdagmiddag leent zich uitstekend voor een bioscoopbezoekje. Lekker om een uur of 4 een bioscoop binnenvallen en om 6 uur weer buiten staan met een vers verhaal in je hoofd en de avond nog voor je; dat vraagt om pasta en wijn. Dat we niet de enige waren met dit idee bleek toen we de bovenzaal van Rialto binnenkwamen.
Iklimler is de derde film van de Turkse filmmaker Nuri Bilge Ceylan en de eerste die ik van hem zie. In Iklimler (seizoenen) staat de wisseling van de seizoenen symbool voor de ontwikkeling van de liefde tussen Bahar en Isa, beiden hoogopgeleide Turken die in Istanbul een modern leven leiden. De film slaat de lente en het grootste gedeelte van de zomer over en begint in de nazomer van van hun relatie. Dat er dan al niets meer te lijmen of te redden valt is zonder al te veel woorden snel duidelijk. Iklimler is een fragmentarische film over de liefde; of liever gezegd over de pijnlijke kanten daarvan. Bahar is een stuk ouder dan Isa en noemt zichzelf modern, niet bezitterig en gunt Isa alle vrijheid maar echt daarnaar handelen doet Bahar niet. Hij is dominant, jaloers en betuttelend en ook al heeft Isa in werkelijkheid nauwelijks bewegingsruimte toch accepteert ze het gelaten. Wat volgt is de worsteling van het uit elkaar gaan, het spanningsveld van niet samen verder willen en tegelijkertijd niet durven loslaten. Ze vechten meer tegen de angst van het alleen zijn dan voor hun eigen geluk. Als Isa uiteindelijk de knoop doorhakt en resoluut vertrekt zitten we al in de herfst. Bahar doet enorm zijn best er in zijn eentje iets van te maken maar als man alleen is hij hopeloos verloren. Hij vlucht dan ook rechtstreeks in de armen van zijn ex met wie hij tijdens zijn relatie met Isa ook al vreemd is gegaan. Pas diep in de winter ontmoet hij Isa weer op de ondergesneeuwde hoogvlaktes van Oost Turkije. Bahar doet nog een onhandige lijmpoging maar door tegen een vrouw te zeggen dat je veranderd bent en het nu allemaal wél aankan toon je eerder wanhoop dan daadkracht. Bovendien is in de winter nog nooit iets tot bloei gekomen, iets wat Bahar nog altijd niet begrijpt.
Natuurlijk is Iklimler meer dan alleen een liefdesdrama. De relatie van Bahar en Isa staat symbool voor de Turkse natie die verdeeld wordt tussen het moderne westen en eeuwenoude tradities. Knap om via een persoonlijk verhaal een maatschappelijk probleem weer te geven. Ceylan houdt het in de familie en neemt zelf de rol van Bahar voor zijn rekening terwijl zijn (mooie) jongere vrouw Isa speelt. Iklimler is een langzame, rustige film en af en toe is het filmen op de vierkante millimeter. Ceylan heeft een minimalistische manier van filmen en verhalen vertellen met zo nu en dan mooie shots van ruige Turkse landschappen. Je moet er van houden maar wie er oog voor heeft en van andermans relatieproblemen houdt, vindt het waarschijnlijk een fantastische film.
2007
Geen opmerkingen:
Een reactie posten