127 Hours ****

De filmposter vind ik subliem. De rotsen in de vorm van een reuzen-zandloper waardoor de tijd onverbiddelijk wegglijdt totdat één dwarse korrel alles stopzet. 127 Hours is een film over één persoon die zich gedurende bijna de hele film op één plek bevindt en niet in staat is zich te verplaatsen. Klinkt saai maar is het niet. De spanning is gedurende de hele film om te snijden. Het verhaal is waargebeurd en de afloop algemeen bekend. Toch is deze voorkennis nauwelijks storend, integendeel het zorgt er juist voor dat de film alleen maar intenser wordt; je weet immers al dat er uiteindelijk maar één gruwelijke oplossing is om de hoofdrolspeler uit zijn uitzichtloze situatie te bevrijden. 127 Hours was dan ook een film waar ik zowel naar uitkeek als tegen opzag.

Het verhaal: Arlon Ralston (James Franco) gaat een weekendje mountainbiken en ravijnklimmen ergens in Amerika. Lekker in zijn eentje een weekend in de ruige natuur en omdat hij even geen zin had in de rest van de wereld heeft hij ook niemand verteld wat hij dat weekend zou gaan doen. Zijn ultieme vrijheidszucht komt hem echter duur te staan als bij het afdalen in een ravijn zijn arm klem komt te zitten tussen de wand van een nauwe spleet en een rotsblok. Niet zomaar vast maar muurvast. Met geen mogelijkheid krijgt hij zijn arm los en na bijna 5 dagen dagen gevangen in een smalle kloof waar maar 15 minuten per dag zon in valt is er nog maar één oplossing om dit te overleven; met een bot zakmes zal hij zijn eigen arm moeten amputeren....

Regisseur Danny Boyle (maker van het Oscarwinnende Slumdog Millionaire) weet de spanning er gedurende de hele film goed in te houden door slimme montage, indrukwekkende hallucinaties en de ingesproken video boodschappen van onze vastzittende held. Hoewel Arlon er na 5 dagen in een kloof nog opvallend schoon en gladjes uitziet voel je wel iets van zijn wanhoop en leef je intens mee met de onfortuinlijke rotsklimmer.

Genomineerd voor maar liefst zes Oscars en dat vind ik nu net weer iets teveel van het goede. 127 Hours is vooral een indrukwekkend verhaal dat knap verfilmd is en waarin James Franco erg goed acteert. 127 Hours is een film met een hoog wegkijkgehalte en niet geschikt voor The Fainthearted. (Trailer)

True Grit ***

Ik ben geen fan van films over ruwe mannen op paarden waarin de goed herkenbare held elk onrecht met behulp zijn nimmer falende pistool eigenhandig en onmiddellijk rechtzet; rechter en beul tegelijk spelend. Een Western heeft dan ook niet mijn directe belangstelling. Behalve... als Joel en Ethan Coen zich toeleggen op een remake van een Western uit 1969 waarin John Wayne de hoofdrol (zijn enige Oscarwinnende) speelde. Dat moet wel iets bijzonders opleveren; een Klassieke Western door de creatieve ogen en in de vakkundige handen van de Coen Brothers.

De uiterst productieve Coen Brothers leggen in hun films een uitermate prettige stijl en herkenbaarheid waar je overigens wel van moet houden om het te kunnen waarderen. Hun films zijn meestal een afweging tussen dialoog en actie. Hoewel die actie schaars is, is zij wel altijd aanwezig en vooral het geweld speelt vaak een bepalende rol maar het meest opvallend is toch wel de vaak onnavolgbare en geniale dialoog.

True Grit heeft een niet al te gecompliceerde verhaallijn. De vader van de 14 jarige Mattie Ross (opvallend goede rol van de 13-jarige Hailee Steinfield) wordt vermoord door een ingehuurde boerenknecht. In plaats van te verdrinken in verdriet is de vroegrijpe en wijsneuserige Mattie vastbesloten de dood van haar vader te wreken. Hiervoor roept zij de hulp in van de US Marshall Rooster Cogburn (Jeff Bridges). Mattie staat erop dat ze meereist met Marshall Cogburn wat een opmerkelijk combinatie oplevert; een aan alcohol verslaafde killer met een 14-jarig meisje op pad in de overweldigende wildernis van het vroege Amerika. Onderweg sluit zich ook nog de ijdele Texas Ranger LaBoeuf (Mat Demon) die om heel andere redenen op jacht is naar dezelfde man bij het gezelschap aan.

Het verhaal is onderhoudend en spannend en de opnames en muziek zijn subliem. Toch miste ik iets. Ik miste die ene scène waar nog jarenlang over gesproken wordt; ik miste de specifieke Coen humor (oké, de scène waarin twee Indianen-kinderen tot twee maal toe van een hek worden geschopt zonder verder ook maar iets te zeggen was hilarisch), ik miste de onverwachte wendingen maar ik miste vooral de stuntelende anti-held die in hun meeste films een alles bepalende rol speelt.

Genomineerd voor maar liefst 10 Oscars (waaronder Beste Acteur, Beste Vrouwelijke Bijrol, Beste Film en Beste regie). Gezien het kassucces in Amerika zullen daar komende zondagnacht ongetwijfeld een aantal van verzilverd worden. (Trailer)

The King's Speech ***

Winnaar van zeven BAFTA Awards, een Golden Globe voor de beste acteur (Colin Firth) en met maar liefst 12 Oscar-nominaties op zak kunnen we zonder omhaal spreken van een bijzondere film. The King's Speech is een historisch drama over King George VI (Colin Firth) die om zijn stotterprobleem te overwinnen les kreeg van de eigenzinnige spraakleraar Lionel Logue (Geoffrey Rush). Op zich lijkt een film over een stotterende Engelse koning uit de jaren dertig weinig interessant en vooral zware kost maar vanaf de openingsscène met een falende speech in een vol Wembly Stadion is de spanning en het probleem van King George voelbaar. The King's Speech moet het niet hebben van spectaculaire actiescènes of overdadig kostuumdrama. De kwaliteit zit hem in het uitstekende acteren van met name Firth en Rush die elkaar goed aanvullen. De dialogen tussen die twee zijn boeiend en de onorthodoxe stottertherapie levert nogal wat humorvolle scènes op. Hoewel ik me geen minuut verveeld heb vond ik het geheel toch iets te gladjes. De film werkt netjes toe naar de ontknoping waarin King George uiteindelijk in een alles bepalende oorlogsspeech live via de radio het gehele British Empire moet toespreken. Wat dat betreft vind ik een Oscar-nominatie voor Original Screenplay dan ook eigenlijk onbegrijpelijk en de Nominatie voor Beste Cinematografie is mij ook niet helemaal duidelijk.

The King's Speech laat de kijker vooral met een bevredigend gevoel achter; bijna als het genot van een oppervlakkige "Feel Good" gebracht door kwaliteitsacteurs. (Trailer)

Biutiful **

Van de Mexicaanse filmmaker Alejandro Gonzáles Iñárritu ben ik kwaliteitsfilms gewend. 21 Gramms en Babel waren films die het genre mozaïekfilm naar een hoger niveau tilden. Toen ik las dat zijn nieuwe film Biutiful zich in Barcelona afspeelt met een hoofdrol voor Javier Bardem was mijn nieuwsgierigheid dan ook onmiddellijk gewekt. Voeg daar twee Oscarnominaties (Beste Buitenlandse Film én Beste Acteur) en positieve recensies in de kranten aan toe en je kunt gerust zeggen dat de verwachtingen hoog waren bij het binnentreden van Pathé Buitenhof in Den Haag.

Filmmaker Iñárritu laat in Buitiful het mozaïek-genre los en komt met een realistisch verhaal over een criminele tussenbaas Uxbal (Javier Baedem) die in een bijna onherkenbaar Barcelona de schakel is tussen een chinees naaiatelier en illegale Afrikanen die nep spullen verkopen. Uxbal leeft en werkt in een deel van Barcelona waar toeristen nooit komen; de beroemde torens van de kathedraal van Gaudí krijgen we dan ook alleen vaag en van grote afstand te zien. Op zichzelf een boeiend uitgangspunt maar Iñárritu neemt teveel hooi op zijn vork. Twee-en-een-half uur ellende over een man die terminaal ziek verklaard wordt terwijl zijn vrouw met borderline-achtige trekken vreemd gaat met zijn broer en de kinderen verwaarlooost, zijn illegaal handelende vrienden worden opgepakt en het land uitgezet en hij ook nog eens verantwoordelijk is voor de dood van een stuk of 20 illegale chinezen komt op mij eerder over als een overdreven treurig geval dan een dappere doorzetter die in een onrechtvaardige wereld overloopt van goede bedoelingen. De film zit vol met thema's die VPRO-  en Volkskrantpubliek ongetwijfeld zullen aanspreken maar door de opeenstapeling van ellende en de vele karakters hebben de verhaallijnen de diepgang van een gestrande walvis en moet het moois met een vergrootglas gezocht worden. Als tegen het einde van de film de scène van een terminaal zieke vader die afscheid neemt van zijn twee uitermate schattige kinderen zelfs niet weet te ontroeren dan heb je als filmmaker de plank behoorlijk misgeslagen. (Trailer)

Black Swan ****

Er is inmiddels al veel over geschreven en gezegd en ook de vijf Oscarnominaties missen hun uitwerking niet; Black Swan lijkt na Amerika ook in Nederland uit te groeien tot een ware sensatie. In de filmhuizen loopt het zelfs op zondagmiddag storm en je moet er op tijd bij zijn om een fatsoenlijke plek te bemachtigen zo ondervonden wij gistermiddag in The Movies.

In Black Swan speelt Natalie Portman de rol van Nina Sayers die als labiele danseres bij een prestigieus New Yorks balletgezelschap de kans krijgt de hoofdrol te dansen in een uitvoering van Tsjaikovsky's Zwanenmeer. In haar rol als Zwanenkoningin moet ze echter zowel de onschuldige Witte Zwaan als de destructieve Zwarte Zwaan dansen. De Witte Zwaan blijkt geen probleem maar om de Zwarte Zwaan overtuigend neer te kunnen zetten moet Nina de donkere kant in zichzelf aanboren. Op de immer naar perfectie strevende Nina blijkt dit een onverwachte uitwerking te hebben. De loodzware repetities, een dominante en bloedfanatieke moeder, een veeleisend artistiek leider en de constante rivaliteit met een andere danseres (Mila Kunis) die in alle opzichten haar tegenpool vormt vergen te veel van de ambitieuze Nina. Naarmate de premiere nadert verliest ze de grip op de werkelijkheid en krijgen haar verbeelding en angsten (compleet met pijnlijke Nail Fails en enge spiegelscènes) de overhand.

Van mooie balletfilm verandert Black Swan langzaam in een inktzwart psychologisch drama waarbij er heel dicht op de huid van de dansers wordt gefilmd. Voortdurend kijk je als toeschouwer mee over de schouder van Nina wat een intense en soms benauwende kijkervaring oplevert. Het eindballet waarin Nina haar machtige zwarte vleugels uitslaat is overweldigend in beeld gebracht evenals het fysieke lijden vóór, tijdens en ná de repetities. Ballet blijkt van een sierlijke gruwelijkheid.

Of zoals Aron Grunberg het zaterdag op de voorpagina van De Volkskrant verwoordde: "Kunst is een offer aan de goden, die (zoals wij weten) veel van schoonheid houden en soms zelfs verliefd worden op stervelingen." 

Natalie Portman overtuigt op alle fronten en het moet wel heel raar lopen wil het goudkleurige beeldje na 27 februari niet bij haar op de schoorsteenmantel staan. (Trailer)